Page 37 - NIS Punjabi June16-30
P. 37
ੰ
‘ਵਦੇ ਮਾਤਰ ’ ਗਾਉਣ ਦੇ ਲਈ
ਜੋ ਿਨਜ਼ਾਮ ਨਾਲ ਵੀ ਿਭੜ ਗਏ
ੱ
ੰ
1935 ਦੇ ਆਸ-ਪਾਸ ਦੀ ਗਲ ਹੈ। ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਿਵਚ ਿਨਜ਼ਾਮ ਨ ਕਾਲਜ ਿਵਚ ਵਦੇ ਮਾਤਰਮ
ੱ
ੱ
ੇ
ੱ
ੱ
ਗਾਉਣ ’ਤੇ ਰੋਕ ਲਗਾ ਿਦਤੀ। ਇਸ ਦੇ ਬਦਲ ਇਕ ਨਵ ਪਾਰਥਨਾ ਗਾਉਣ ਲਈ ਿਕਹਾ ਿਗਆ।
ੂ
ਿਜਸ ਨ ਿਨਜ਼ਾਮ ਲਈ ਿਲਿਖਆ ਿਗਆ ਸੀ। ਿਵਿਦਆਰਥੀਆਂ ਨ ਇਸ ਦਾ ਿਵਰੋਧ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸ਼ੁਰੂ
ੰ
ੰ
ੰ
ੱ
ੇ
ਹੋਇਆ ‘ਵਦੇ ਮਾਤਰਮ ਅਦੋਲਨ।’ਿਵਰੋਧ ਕਰਨ ਵਾਲ ਿਵਿਦਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਇਸ ਸਮੂਹ ਿਵਚ ਉਦ
ੱ
ੌ
ੰ
ੱ
ੂ
ੰ
ਸ਼ਾਮਲ ਰਹੇ ਇਕ 17 ਸਾਲਾ ਿਵਿਦਆਰਥੀ ਨ ਅਸ ਅਜ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਵ ਪਧਾਨ ਮਤਰੀ ਪੀ. ਵੀ.
ਨਰਿਸਮਹਾ ਰਾਓ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਜਾਣਦੇ ਹ ।
ੰ
ਜਨਮ: 28 ਜੂਨ 1921, ਦੇਹ ਤ: 23 ਦਸਬਰ 2004
ੱ
ੂ
ੰ
ੰ
ੂ
28 ਜੂਨ 1921 ਨ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਦੇ ਕਰੀਮਨਗਰ ਿਵਚ ਲਾਇਸ ਸ ਰਾਜ ਨ ਖ਼ਤਮ ਕਰਕੇ ਉਦਯੋਗੀਕਰਣ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦਾ ਕ ੈਿਡਟ
ਵੀ ਰਾਓ ਨ ਹੀ ਜ ਦਾ ਹੈ। ਇਕ ਪਾਸੇ ਸਰਕਾਰੀ ਸਸਥਾਵ ਨ ਘਾਟੇ ਤ
ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਨਰਿਸਮਹਾ ਰਾਓ ਨ ਇਕ ਅਿਜਹੀ
ੂ
ੰ
ੰ
ੰ
ੂ
ੰ
ੂ
ੱ
ੱ
ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤ ਦੇ ਰੂਪ ਿਵਚ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਜ ਦਾ ਹੈ, ਬਾਹਰ ਕਢਣ ਲਈ ਿਨਜੀਕਰਣ ਦੀ ਪਿਹਲ ਰਾਓ ਨ ਕੀਤੀ ਤ
ੱ
ੱ
ੰ
ੰ
ਿਜਨ ਨ ਭਾਰਤ ਦੀ ਕਮਾਨ ਉਦ ਸਭਾਲ਼ੀ, ਜਦ ਦੇਸ਼ ਗਿਹਰੇ ਆਰਿਥਕ ਸਿਕਓਿਰਟੀ ਐਕਸਚ ਜ ਬੋਰਡ ਆ ਇਡੀਆ (ਸੇਬੀ), ਨਸ਼ਨਲ ਸਟਾਕ
ੱ
ਸਕਟ ਨਾਲ ਜੂਝ ਿਰਹਾ ਸੀ। ਅਿਜਹੇ ਿਵਚ ਉਨ ਨ ਿਰਜ਼ਰਵ ਬ ਕ ਦੇ ਐਕਸਚ ਜ ਦੀ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਉਨ ਨ ਹੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਪਜਾਬ ਿਵਚ
ੱ
ੰ
ੰ
ੰ
ੂ
ੰ
ੱ
ੱ
ੱ
ੂ
ੰ
ਗਵਰਨਰ ਰਹੇ ਮਨਮੋਹਨ ਿਸਘ ਨ ਿਵਤ ਮਤਰੀ ਬਣਾ ਕੇ ਦੇਸ਼ ਿਵਚ ਆਤਕਵਾਦ ਨ ਕੁਚਲਣ ਅਤੇ ਵਖਵਾਦੀ ਅਦੋਲਨ ਦੀ ਧਾਰ ਖੁਢੀ ਕਰਨ
ੰ
ੰ
ੰ
ੰ
ੂ
ਿਪਛਲੀਆਂ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਫੈਸਿਲਆਂ ਨ ਉਲਟਾ ਦੇ ਹੋਏ ਿਵਚ ਵੀ ਰਾਓ ਨ ਅਿਜਹਾ ਹੀ ਸਕਲਪ ਿਦਖਾਇਆ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਿਵਕਾਸ ਨ ੂ
ੰ
ੱ
ੰ
ੰ
ਆਰਿਥਕ ਉਦਾਰੀਕਰਣ ਦਾ ਰਸਤਾ ਅਪਣਾਇਆ। ਦੇਸ਼ ਜਦ ਗਿਹਰੇ ਿਵਤੀ ਨਵ ਗਤੀ ਦੇਣ ਲਈ ਉਨ ਨ ਹੀ ਸ ਸਦ ਿਨਧੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਸੀ।
ੱ
ਸਕਟ ਤ ਬਾਹਰ ਆਇਆ ਦਾ ਰਾਓ ਨ ‘ਫਾਦਰ ਆ ਇਡੀਅਨ ਰਾਓ ਕਿਹਦੇ ਸਨ, ‘ਦੁਨੀਆ ਬਦਲ ਚੁਕੀ ਹੈ, ਦੇਸ਼ ਨ ਬਦਲਣਾ
ੰ
ੂ
ੰ
ੰ
ੰ
ੱ
ੰ
ੂ
ੱ
ਇਕਨਿਮਕ ਿਰਫਾਰਮਸ’ ਿਕਹਾ ਿਗਆ। ਇਸ ਲਈ 1994 ਿਵਚ ਜਦ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।’ ਆਪਣੇ ਇਸੇ ਿਸਧ ਤ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦੀ ਿਵਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਨ ੂ
ੌ
ੰ
ੱ
ੰ
ਮਨਮੋਹਨ ਿਸਘ ਨ ‘ਯੂਰੋ ਮਨੀ’ਨ ਸਰਬਸ ੇਸ਼ਠ ਿਵਤ ਮਤਰੀ ਦਾ ਨਵ ਅਕਾਰ ਦੇ ਕੇ ਉਨ ਨ ਦਖਣ ਪੂਰਬ ਦੇ ਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਿਮਤਰਤਾ ਦੀ ਨਵ
ੰ
ੰ
ੂ
ੱ
ੱ
ਪੁਰਸਕਾਰ ਿਦਤਾ, ਤ ਉਨ ਨ ਆਪਣੇ ਭਾਸ਼ਣ ਿਵਚ ਿਕਹਾ ਸੀ ਿਕ ਇਸ ਦਾ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ‘ਲੁਕ ਈਸਟ’ਨੀਤੀ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਸੀ।
ੱ
ੱ
ੱ
ਕ ੈਿਡਟ ਨਰਿਸਮਹਾ ਰਾਓ ਨ ਿਦਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ੰ
ੱ
ੂ
ਪ ਧਾਨ ਮਤਰੀ ਨਰ ਦਰ ਮੋਦੀ ਨ ਆਪਣੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਿਵਚ
ੱ
ੰ
ੂ
ੰ
ੱ
ਿਕਹਾ ਜ ਦਾ ਹੈ ਿਕ 1991 ਿਵਚ ਿਜਸ ਵਕਤ ਉਨ ਨ ਸਰਕਾਰ ਰਾਓ ਦੀ ‘ਲੁਕ ਈਸਟ’ਨੀਤੀ ਨ ਅਗੇ ਵਧਾ ਦੇ ਹੋਏ ‘ਐਕਟ ਈਸਟ’ਨੀਤੀ
ੰ
ੱ
ੱ
ੂ
ਦੀ ਕਮਾਨ ਦੇਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਹੋਇਆ, ਉਹ ਰਾਜਨੀਤੀ ਤ ਸਿਨਆਸ ਦਾ ਮੂਡ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਪੀ.ਵੀ. ਨਰਿਸਮਹਾ ਰਾਓ ਅਿਜਹੇ ਪ ਧਾਨ ਮਤਰੀ
ੰ
ੰ
ੱ
ਬਣਾ ਚੁਕੇ ਸਨ। ਰੋਜਰਸ ਿਰਮੂਵਲ ਕਪਨੀ ਦਾ ਟਰਕ ਉਨ ਦੀਆਂ ਰਹੇ ਹਨ, ਿਜਨ ਨ ਦੇਸ਼ ਨ ਨਵ ਿਦਸ਼ਾ ਿਦਖਾਉਣ ਲਈ ਜਾਿਣਆ ਜ ਦਾ ਹੈ,
ੱ
ੰ
ੂ
ੰ
ੰ
ੂ
ੱ
ੈ
ਿਕਤਾਬ ਦੇ 45 ਕਾਰਟਨ ਲ ਕੇ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਰਵਾਨਾ ਹੋ ਚੁਿਕਆ ਸੀ। ਉਹ ਬਾਵਜੂਦ ਇਸ ਦੇ ਉਹ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਇਕਲ ਪ ਧਾਨ ਮਤਰੀ ਰਹੇ ਿਜਨ ਦਾ
ੰ
ੇ
ੱ
ੱ
ਲਕ ਸਭਾ ਚੋਣ ਿਵਚ ਨਹ ਉਤਰੇ ਸਨ, ਲਿਕਨ ਿਜ਼ਮੇਦਾਰੀ ਿਮਲੀ ਤ ਅਿਤਮ ਸੰਸਕਾਰ ਿਦੱਲੀ ਦੀ ਬਜਾਏ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਿਵੱਚ ਕੀਤਾ ਿਗਆ।
ੋ
ੇ
ੰ
ੰ
ਰਾਓ ਪਰਤੇ ਅਤੇ ਸਿਹਯੋਗੀ ਦਲ ਨ ਨਾਲ ਲ ਕੇ ਮੁਸ਼ਿਕਲ ਹਾਲਾਤ ਿਵਚ
ੰ
ੂ
ੱ
ੈ
ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਿਵਚ ਿਵਿਦਆਰਥੀ ਜੀਵਨ ਦੌਰਾਨ ਿਨਜ਼ਾਮ ਦੇ
ੱ
ੱ
ੂ
ੰ
ਫਸੇ ਦੇਸ਼ ਨ ਸਹੀ ਰਸਤੇ ’ਤੇ ਵਾਪਸ ਿਲਆਉਣ ਿਵਚ ਜੀਅ-ਜਾਨ ਨਾਲ
ੱ
ਿਖ਼ਲਾਫ਼ ਆਵਾਜ਼ ਉਠਾਉਣ ਦਾ ਨਰਿਸਮਹਾ ਰਾਓ ਦਾ ਿਕਸਾ ਯਾਦ ਕਰਦੇ
ੱ
ੇ
ੰ
ਜੁਟ ਗਏ। ਉਹ ਦਖਣ ਭਾਰਤ ਤ ਪ ਧਾਨ ਮਤਰੀ ਬਣਨ ਵਾਲ ਪਿਹਲ ੇ
ੰ
ੰ
ਹੋਏ ਪ ਧਾਨ ਮਤਰੀ ਨਰ ਦਰ ਮੋਦੀ ਨ ਉਨ ਦੀ 99ਵ ਜਯਤੀ ’ਤੇ ‘ਮਨ
ੰ
ਿਵਅਕਤੀ ਸਨ। ਪ ਧਾਨ ਮਤਰੀ ਬਣਨ ਤ ਪਿਹਲ ਆਂਧਰ ਪ ਦੇਸ਼ ਿਵੱਚ 9
ਕੀ ਬਾਤ’ ਿਵਚ ਿਕਹਾ ਸੀ, ‘ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਿਵਚ ਹੀ ਨਰਿਸਮਹਾ ਰਾਓ
ੱ
ੱ
ਸਾਲ ਚਾਰ ਿਵਭਾਗ ਦੇ ਮਤਰੀ, ਇਸ ਦੇ ਬਾਅਦ ਮੁਖ ਮਤਰੀ ਅਤੇ ਿਫਰ
ੱ
ੰ
ੰ
ੱ
ਅਿਨਆਂ ਿਖ਼ਲਾਫ਼ ਆਵਾਜ਼ ਉਠਾਉਣ ਿਵਚ ਅਗੇ ਸਨ। ਆਪਣੀ ਆਵਾਜ਼
ੱ
ੱ
ਲਕ ਸਭਾ ਸ ਸਦ ਦੇ ਨਾਲ ਕ ਦਰੀ ਮਤਰੀ ਦੇ ਰੂਪ ਿਵਚ ਉਨ ਦਾ ਲਬਾ
ੰ
ੋ
ੰ
ੱ
ੱ
ੰ
ਬੁਲਦ ਕਰਨ ਿਵਚ ਕੋਈ ਕਸਰ ਬਾਕੀ ਨਹ ਛਡਦੇ ਸਨ। ਬਹੁਤ ਹੀ
ੇ
ੁ
ਪ ਸ਼ਾਸਿਨਕ ਅਨਭਵ ਿਰਹਾ ਸੀ, ਲਿਕਨ ਇਹ 10 ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ 6 ਿਵਦੇਸ਼ੀ
ਸਾਧਾਰਣ ਿਪਛੋਕੜ ਤ ਠ ਕੇ ਉਨ ਦਾ ਅਗੇ ਵਧਣਾ, ਿਸਿਖਆ ’ਤੇ ਉਨ
ੱ
ੱ
ਭਾਸ਼ਾਵ ਦੇ ਜਾਣਕਾਰ ਰਾਓ ਦੀ ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤ ਦਾ ਇਕਲਤਾ ਪਿਹਲੂ ਨਹ ਹੈ।
ੱ
ੌ
ੱ
ਦਾ ਜ਼ੋਰ, ਿਸਖਣ ਦੀ ਉਨ ਦੀ ਪ ਿਵਰਤੀ ਅਤੇ ਇਨ ਸਭ ਦੇ ਨਾਲ ਉਨ ਦੀ
ੰ
ਉਨ ਦੇ ਮੁਖ ਮਤਰੀ ਰਿਹਦੇ ਆਂਧਰ ਪ ਦੇਸ਼ ਭੂਮੀ ਸੁਧਾਰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਅਗਵਾਈ ਦੀ ਸਮਰਥਾ-ਸਭ ਕੁਝ ਯਾਦ ਰਖਣਯੋਗ ਹੈ।’’
ੰ
ੱ
ੱ
ੱ
ੰ
ਵਾਲਾ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਪਿਹਲਾ ਰਾਜ ਬਿਣਆ ਤ ਪ ਧਾਨ ਮਤਰੀ ਬਣਨ ਦੇ ਬਾਅਦ
ੰ
ਿਨਊ ਇਡੀਆ ਸਮਾਚਾਰ | 16–30 ਜੂਨ 2021