Page 11 - NIS Telugu Oct 1-15 2021
P. 11
యుగ పురుషుడ్ డాక టు ర్ రామ్ మ నోహ ర్ లోహయా
్ల
్ల
1930లో జెనీవాలో ల్గ్ ఆఫ్ నేష న్్స స మ్వేశం బిర్ను క లిశారు. బిర్ ప్రైవేటు కారయూ ద ర్శుగా ఉదోయూగం ఇస్తిన ని
జ ర్గింది. దేశం త ర ఫున ప్రాతినిథయూం వ హించ డానిక్ చపిపాన ఆయ న దానిని నిర్క ర్ంచారు. 1934లో జెపితో క లిస్త
్ట
థ్
బిక నీర్ మ హార్జును బ్రిట్ష్ ప్ర భుత్వం నమినేట్ ఆయ న కాంగ్రెస్ సష లిస్ పారీ్ట స్పించారు. 1936లో ఆయ న
చేస్తంది. మ్ట్డేందుక మ హార్జ లేచ నిలుచోగానే కాంగ్రెస్ పారీ్ట విదేశీ వయూ వ హార్ల కారయూ ద ర్శుగా
్ల
ది
ప్రేక్ కలో నుంచ ఒక యువ కడు పద గా విజిల్ ఊదాడు. నియ మితుల యాయూరు. భార త దేశ విదేశాంగ విధానం ర చ న లో
్ల
ప్ర తీ ఒక్క రూ అత ని వైపు చూశారు. మ హార్జా ప్ర జ ల క లోహియా కీల క పాత్ పోష్ంచారు. ప్ర భుత్వ వయూ తిరేక ప్ర సంగం
ప్ర యోజ నం క లిగించే వాడు కాదు, బ్రిట్ష్ ప్ర భుత్వ చేస్తనందుక 1939లో ఆయ న తొలిస్ర్గా జైలుక
మిత్రుడు అని ఆ యువ కడు చపాపాడు. స మ్వేశ వెళాలి్సవ చచుంది. క్్వట్ ఇండియా ఉదయూ మ స మ యంలో
్ల
థ్
అధయూ క్షుడు అత నిని స మ్వేశ స లం నుంచ గంట్ జ న నం: మార్చు 23, 1910 లోహియా ర హ సయూంగా రేడియో సష న్ ఏర్పాటు చేశారు. 1946
్ట
మ ర ణం: అకో టు బ ర్ 12, 1967
వేయించాడు. ఆ యువ కడే డాక్ట ర్ ర్మ్ మ నోహ ర్ జూన్ 15వ త్దీన ఆయ న గోవా విముక్తి ఉదయూ మం
లోహియా. ఈ జెనీవా సంఘ ట నే ఆయ న ను ఒక్క ప్రారంభించారు. దేశానిక్ స్్వతంత్యూం ర్వ డానిక్ ముందు,
్గ
్ల
ర్త్రిలోనే ప్ర ముఖుడుగా మ్ర్చుంది. త ర్్వత క్డా ప లు ఉదయూ మ్లో పాల్ననిందుక లోహియా 25 స్రు ్ల
్ట
1910 మ్ర్చు 23న ర్మ్ మ నోహ ర్ లోహియా ఉతతి ర ప్ర దేశ్ లోని అరస యాయూరు. స్్వతంత్రాయూనంత రం పండిట్ జ వ హ ర్ ల్ల్ నెహ్రూతో
్ట
ఫైజాబాద్ జిల్క చందిన అక్ ర్ పూర్ లో జ నిమాంచారు. ఆయ న తండ్రి విభేదాలు ర్వ డంతో లోహియా సష లిస్ పారీ్టని కాంగ్రెస్ నుంచ వేరు
్ల
థ్
హీర్ ల్ల్. ఆయ న మ హాత్మా గాంధీ అనుచ రుడు. మ్ర్చు 23వ త్దీన చేశారు. 1955లో ఆయ న నూయూ సష లిస్ పారీ్ట ఆఫ్ ఇండియా స్పించారు.
్ట
భ గ త్ స్తంగ్ ను ఉర్ తీస్తన కార ణంగా లోహియా జీవితంలో త న జ నమా దిన 1962 ఎనినిక లో ఆయ న జ వ హ ర్ ల్ల్ నెహ్రూ స్ంప్ర దాయిక
్ల
్ట
వేడుక లు జ రుపుకోలేదు. ఆయ న అక్ ర్ పూర్ లోనే ప్రాథ మిక విదయూ నియోజ క వ ర్గం ఫూలూపార్ నియోజ క వ ర్గం నుంచ పోటీ చేస్త డీకొట్న
్ల
ముగించుకని మట్రికయూలేష న్ పూర్తి చేయ డానిక్ బంబాయి వెళారు. ఎనినిక లో ఓడిపోయారు. 1963లో ఫ రూఖాబాద్ నియోజ క వ ర్గం ఉప
్ల
1932లో అరథ్ శాసంలో పిహెచ్ డి చేయ డానిక్ లోహియా బెర్్లన్ చేర్రు. ఎనినిక లో గలిచ తొలిస్ర్ పార్ల మంటుక చేర్న ప్పుడు లోహియా చార్త్ క
్రి
తి
ఆయ న బెరని ర్ జోంబ ర్్ట ను త న గైడ్ గా ఎనునికననిరు. లోహియా ప్ర సంగం చేశారు. దానిని ఈ రోజుకీ గురు చేస్కంట్ ఉంట్రు. 1963
్ట
ఎల్ంట్ సంకోచం లేకండా ప్రొఫెస ర్ జోంబ ర్్ట ను క లిస్త త న ఆలోచ న లు ఆగ స్ 21వ త్దీన లోక్ స భ లో చేస్తన ప్ర సంగంలో లోహియా ప్ర జ ల
్ల
థ్
్ల
ఇంగ్షులో పంచుకననిరు. ప్రొఫెస ర్ చరున వు్వ న వి్వ త న క ఇంగ్ష్ దీనవ స గుర్ంచ ప్ర ముఖంగా ప్ర స్తివించారు. జ నభా 27 కోట మందిలో
్ల
ర్దంట్ జ రమా నీ భాష లో చపాపారు. మ్తృభాష ను గౌర వించాల నని తొలి 60 శాతం మంది రోజుక్ మూడ ణ్లతోనే జీవ నం స్గిస్తిననిర ని
తి
పాఠం అక్క డ లోహియా నేరుచుకననిరు, దానేని జీవిత ప రయూంతం చపాపారు. ఒక వయూ వ స్య కార్మాకడు రోజుక్ 12 అణ్లు సంపాదిస్ండ గా
తి
ఆచ ర్ంచారు. మూడు నెల ల పాటు ఆయ న జ రమా నీ భాష ను తీవ్రంగా ఉపాధాయూయుడు రండు రూపాయ లు సంపాదిస్నని టు తెలిపారు. అదే
్ట
అభాయూసం చేశారు. ఆ త ర్్వత మ్త్ మే ఆయ న పిహెచ్ డి పూర్తి చేసందుక స మ యంలో ప్ర ధాన మంత్రి నెహ్రూ అభిమ్న పాత్ మైన శున కంపై రోజుక్
్గ
్ల
ప్రొఫెస ర్ జోంబ ర్్ట ద గ ర క వెళారు. పిహెచ్ డి పూరతి యిన అనంత రం మూడు రూపాయ లు ఖ రుచు చేస్తిననిర ని, ప్ర ధాన మంత్రిపై రోజువారీ
తి
స ముద్ర మ్ర్గంలో ఆయ న మ ద్రాస్క తిర్గి వ స్నని ప్పుడు మ్ర్గ మ ధయూంలో వయూ యం రూ.25 నుంచ రూ.30 ఉనని ద ని ఆయ న వివ ర్ంచారు. 1967
ఆయ న వ స్వుల నీని స్్వధీనం చేస్కననిరు. అప్పుడు ఆయ న ఓడ దిగి సపంబ ర్ 30వ త్దీన లోహియాను ప్రోస్రట్ శ సచక్త్స కోసం నూయూఢిల్లోని
తి
్ట
్రి
్ల
్ట
డు
్ల
నేరుగా హిందూ ప త్రిక కార్యూల యానిక్ వెళారు. హిందూ ప త్రిక లో రండు వెలింగ న్ ఆసపా త్రిలో (ఇప్పుడ ది ర్మ్ మ నోహ ర్ లోహియా ఆసపా త్రి)
్ల
్ట
వాయూస్లు ర్స్తనందుక ఆయ న క రూ.25 పార్తోష్కంగా అందింది. ఆ చేర్చురు. 1967 అకోబ ర్ 12వ త్దీన ఆయ న 57 సంవ త్స ర్ల వ య స్లోనే
సముమాను ఆయ న క ల క త్ చేర డానిక్ ఉప యోగించుకని మ ద న్ మోహ న్ క నుని మూశారు.
తి
మ్ల వీయ ను క లిశారు. మ్ల వీయ తో క లిస్త ఆయ న ర్మేశ్వ ర్ దాస్
డిమ్ండుతో వెలువ డిన " స్తంహాస నం వ ద ల్లి" అనే నినదంతో ర్మ్ అధకార్నిక్ దూరంగా ఉంట్ శ క్తివంత మైన పోర్టం చేయ డం,
్ట
తి
ల్ల్ మైదాన్ మొతం మ్రోమాగింది. మ్న వ స్వచచు క ప్రాధానయూం గ ల సష లిస్ విలువ ల తో న వ స మ్జ
ఫ లితంగా దేశంలో అరధి ర్త్రి ఎమ రజినీ్స విధంచారు. ఆ సంద ర్భంగా నిర్మాంచ డం జ య ప్ర కాశ్ నర్య ణ్ వార స త్వంలోని ప్ర ధాన స్ఫూర్తి.
్ల
్ట
అరస్ చేస్తన తొలి నయ కలో జెపి ఒక రు. చవ ర్క్ 1977లో స్ర్వ త్రిక మూత్ కోశ వాయూధతో బాధ ప డుతూ 1979 అకోబ ర్ 8వ త్దీన జ య ప్ర కాశ్
్ట
ఎనినిక లు జ ర్గాయి. ప్ర జానయ కడుగా జెపి ఖాయూతి గ డించారు. దేశంలో దేహం చాలించారు. దేశానిక్ ఆయ న చేస్తన సవ ల క గుర్ంపుగా 1998లో
తి
తొలి కాంగ్రెసత ర ప్ర భుత్వం ఏరపా డిన స మ యంలో జెపి మోర్రీజి దేశాయ్ అట ల్ బిహారీ వాజ్ పేయి అధకార కాలంలో ఆయ న క భార త ర తని
ని ప్ర ధాన మంత్రిని చేశారు. పుర స్్కరం ప్ర క ట్ంచారు.
న్యూ ఇండియా స మాచార్ అక్బర్ 1-15, 2021 9
టో