Page 41 - NIS Gujarati 1-15 MARCH 2022
P. 41

ર�ષ્ટ    આમૃત મિ�ત્સવ
                                                                                                           ે



                                        ે
               ‘આજ્ય’... જઆ� િશને આ�ઝ�િ કર�વવ� મ�ટ
                          ે
                                                                                                     ે
                                               ે
                                                  ે
                               બ�ંબ બન�વત� પણ શ્રીખ્�


                                          જન્મઃ 7 માચ્ટ, 1911, મૃતુમઃ 4 આેપપ્રલ, 1987



                                                                                               ે
                                                                       ે
                                                                  આજ્યન્રી જણ્રીત્રી રિન�આ�મ�ં
                                                                                 ં
                                                                  ‘ભગ્નિૂત’, ‘ચિત�’, ‘ઇતલમ’, ‘િર્રી
                                                                                                    ે
                                                                  ઘ�સ પર ક્ષણ ભર,’ ‘બ�વર� આિર્રી,
                                                                  ‘આ�ંગન ક પ�ર દ્�ર,’’ ‘પૂવ�્ત, ‘હકતન્રી
                                                                             ે
                                                                  ન�વ�ંમ હકતન્રી હકતન્રી બ�ર,’’ ‘ક�ંહક
                                                                          ં
                                                                                                       ે
                                                                  મૈં ઉસે જનત� િ ૂં , ‘સ�ગર મુદ્ર�’, ‘પિલે
                                                                  મ સન્�ટ� બુનત� િ ૂં ,’ ‘શેખર,’ આેક
                                                                    ં
                                                                                   ે
                                                                  જીવન્રી,’ ‘નિ્રી ક દ્્રીપ,’ આને ‘આપને
                                                                            ે
                                                                  આપને’ન� સમ�વેશ થ�ય છે.





        ભારતની  આઝાિીની  સંઘષ્મ  ગાથામધાં  સસચ્િાનંિ  હહીરાનંિ   ક  આંિોલનકારી  કટલધાં  મજબત  હશ.  જ્ાર  તઓ  જરેલમધાં  હતા
                                                              ે
                                                                                         રે
                                                                           ે
                                                                                                 રે
                                                                                              ે
                                                                                    યૂ
        વાત્સાયન ‘અજ્ય’નં નામ એવા ક્રધાંતતકારી તરીક આવ્ છરે, જરે િશની   ત્ાર તમનો કાવય સંગ્હ‘ ભગ્નિત' અન ‘ઇત્લમ' પ્કાશશત થયો
                                                                                    યૂ
                                                    ે
                                                                   રે
                                               યું
                                                                                          રે
                    રે
                                                                ે
                                          ે
                       યુ
        આઝાિી  માટ  1930થી  1936  સયુધી  અલગ  અલગ  જરેલમધાં  બંધ   હતો  અન  આ  સંગ્હની  કવવતાઓમધાં  ક્રધાંતતનો  સર  હતો.  કહવાય
                                                                                                         ે
                                                                                                 યૂ
                  ે
                                                                    રે
                                                                                               રે
                      યુ
        રહ્ા અન છ વષ્મ સધી નજરબંધ રહ્ા બાિ આઝાિ થયા. 7 માચ્મ,   છરે  ક  સસચ્િાનંિ  હહીરાનંિ  વાત્સાયનન  ‘અજ્ય’  ઉપનામ  મયુન્શી
                                                                                          રે
               રે
                                                                ે
                                                                                           ે
                                                                                      રે
                                                                  ે
                                                                           યુ
                             યુ
                                                                       યું
                        ે
                                                                                   રે
        1911નધાં રોજ ઉત્તરપ્િશના કશીનગરમધાં જન્લા હહનિીના મયૂધ્મન્ય   પ્રેમચંિ  આપ્  હતં.  વાત્ાસન  તમની  કટલીક  રચનાઓ  પ્રેમચંિ
                                         રે
                                                    ં
                                                                                                  યુ
                                                                                         યુ
                                                                રે
                                                                                                     રે
                                             રે
        સાહહત્કાર સસચ્િાનંિ હહીરાનંિ વાત્સાયન ‘અજ્ય’નો પ્ારભભક   પાસ  મોકલી  હતી,  જરેનધાં  પર  કોઇનં  નામ  નહોતં  તથી  પ્રેમચંિ  ે
                                               રે
                                                                                 યું
                                                                                                          રે
                                                                 રે
                                                                              યૂ
        અભયાસ  ઘરમધાં  થયો  હતો  કારણ  ક  તમના  વપતાન  શાળાકહીય   કોઇન  લખકનં  નામ  પછ  પણ  જાણવા  ન  મળ્  એટલ  તમણ  રે
                                                                    રે
                                                                                                  યું
                                    ે
                                      રે
                                                                                                       રે
                                                                        યુ
                                                                        રે
                                                                   ં
                                                                ં
                                                 રે
        શશક્ણમધાં  વવશ્વાસ  નહોતો.  ્યુવાન  થયા  પછી  તમણ  લાહોર   કહયુ ક હયુ ‘અજ્ય’ નામથી આ રચના છાપી િઈશ. એ જ દિવસથી
                                                                 ે
                                              રે
        ્યુનનવર્સટહીમધાંથી  ઇન્ડસ્સ્યલ  સાયનસમધાં  બીએસસી  અન  પછી   સસચ્િાનંિ હહીરાનંિ વાત્સાયન સાથ ‘અજ્ય’ નામ જો્ડાઈ ગ્યું. એ
                                                                                            રે
                           ્ર
                                                                                       રે
                                                   રે
        એમએ અંગ્રેજીમધાં એ્ડતમશન લીધં. અહીં જ અભયાસ િરતમયાન   પછી તમની રચના ‘અજ્ય’ નામથી પ્કાશશત થવા મધાં્ડહી. ‘અજ્ય’
                                                                               રે
                                                                                                           રે
                                 યુ
                                                                  રે
                               રે
        તરેમનો પદરચય ભગતસસહ અન હહનિસતાન દરપબબલકન આમથીના      હહનિી ભાષાના એવા પ્તતણષ્ઠત કવવ, વાતતાકાર અન નવલકથાકાર
                                                                                                  રે
                                    યુ
                                                                         રે
                                             રે
        સભયો-ક્રધાંતતકારી ચંદ્રશરેખર આઝાિ, સખિવ અન ભગવતીચરણ   હતા જરેમણ અનક રચનાકારોની કતતઓનો હહનિીમધાંથી અંગ્રેજીમધાં
                                     યુ
                                                                     રે
                                                                                      ૃ
                                        ે
                રે
                                                                                         રે
        વોરા સાથ થયો અન અહીં જ નૌજવાન ભારત સભા સાથ પણ        અનવાિ કયષો હતો. િશ આઝાિ થયો ત પછી તઓ પત્રકારતવ અન  રે
                                                                                               રે
                                                                યુ
                                                    રે
                                                                            ે
                        રે
                                     રે
                                                                                                    રે
                                 ે
                                                                      યુ
        પદરચય થયો. ભણતા હતા ત્ાર જ તઓ આંિોલનમધાં જો્ડાયા.    સાહહત્ની િનનયામધાં વયસત થઈ ગયા. પત્રકારતવ અન સાહહત્ના
          ે
                                                                                                      રે
        કહવાય છરે ક તઓ બોંબ બનાવતા હતા ત સમય પક્ડાઈ ગયા,     ક્ત્રમધાં પ્શંસનીય યોગિાન આપનાર રચનાકાર અજ્રેય આગ્ાથી
                    રે
                  ે
                                                              રે
                                        રે
                                             રે
        પણ ફરાર થઈ ગયા. પછી ફરીથી પક્ડાઈ ગયા અનરે અંગ્રેજોએ   પ્લસધ્ થતા સાપતાહહક ‘સૈનનક'થી પત્રકારતવની કારદકિદી શરૂ કરી
                                                                  રે
                                                                                                ્ર
                                                                                  યુ
                          યૂ
                                                                     રે
            રે
                                                                        રે
        તરેમન ફધાંસી અપાવવા ખબ પ્યાસ કયતા પણ નનષ્ફળ ગયા. અજ્ય   હતી. તમન અનક ભારતીય પરસ્ાર, આંતરરાષટહીય 'ગોર્ડન રીથ'
                                                      રે
                                 ે
                                                                                                      યુ
        એવા  સાહહત્કાર  હતા,  જરે  ક્યારક  ક્રધાંતતકારી  રહ્ા,  તો  ક્યારક   પરસ્ાર,  સાહહત્  અકાિમી  પરસ્ાર  અન  જ્ાનપી્ઠ  પરસ્ારથી
                                                              યુ
                                                                                    યુ
                                                                                             રે
                                                      ે
                                     ે
                                                   ે
         રે
        સનામધાં સૈનનકની ભયૂતમકામધાં પણ રહ્ા. િશની આઝાિી માટ સતત   સન્ાનનત કરવામધાં આવયા હતા. 4 એવપ્લ, 1987નધાં રોજ તમનં  યુ
                                                                                                          રે
                             રે
                       રે
        સંઘષ્મરત રહ્ા. અજ્યના લખકહીય જીવન પર જરેલની અસર પણ   અવસાન થ્યું હતં. યુ
                                               રે
               રે
        જોવા મળ છરે. તમની કહાની ‘કો્ઠરી કહી બાત' વધાંચીન સમજાય છરે
                    રે
                                                                                ન્યૂ ઇન્ડિયા સમાચાર  | 01-15 માચ્ચ, 2022  39
   36   37   38   39   40   41   42   43   44