Page 9 - NIS Telugu 16-31 March 2022

వయూక్్తతవాిం
మహాదేవీ వర్మ

ఛాయావ్దానిక్‌‘‘మీర్’’

జననం:‌‌మారిచి‌26,‌1907;‌‌మరణం:‌‌సప ్ట ంబర్‌11,‌1987

విస తు ృత్ నభ కా కోయీ కోనా, మేరా న కభీ అప్ నా హోనా |
పరిచయ్ ఇత్ నా, ఇతిహాస్ యహీ, ఉమఢీ కల్ థీ, మిట్ ఆజ్ చలీ |
ై మ నీర్ భరీ దఃఖ్ కీ బద్ లీ...
తు
ఆమె పద్లక కొత అరాథిలను అద్దారు. హందీ సాహతీ వినీలాకాశంలో కనీ్నరు
నిండిన పాటల నక్షత్రాలను ఆవిష్కరించారు. ఆమె మహ్దేవీ వర్మ. హందీ
తు
సాహత్యంలో నిస్సంకోచం, ఆశు ధోరణి, అప్రమతత, అదుభుత ప్రతిభ గల ఆమె
ప్రజలక మీరా ఆఫ్ ఛాయావాద్ గా కూడా స్పరిచితురాలు. ఛాయావాద
కవితవేంలో స్ర్యకాంత్ త్రిపాఠి నిరాలా, జైశంకర్ ప్రసాద్, స్మిత్రానందన్ పంత్
కనా్న ఆలస్యంగా ప్రవేశంచినా ఆమె రచనా శైలి వీరందరి శైలి కనా్న విభిన్నమైనది.

ఆమె కవితవేంలో ఆధా్యతి్మకత వాసనలు కూడా కనిపిసాతుయి. ఆమె సాహత్యంలో
బాధ, ప్రేమ అవిభాజ్యమై సమి్మళితంగా ఉంటాయి. వాసవానికి మహ్దేవి వర్మ
తు
రంగుల పండుగ హోలీ రోజున జని్మంచినా శోకానికి గురుతుగా భావించే తెలుపునే
ధరించారు.

్ణ
తు
మారచి 26, 1907.. రయంగుల పయండుగ హోలీ రోజు. ఉతర్ ప్రదేశ్ లోన్ పరీక్షలో ఉతీతురురాలయే్ సమయాన్కి ఆమె కవిత్ సయంకలన్లు
లా
ఫరుకబ్ద్ జిలాకు చయందిన ఒక సయంపన్న కుటయంబయంలో ఏడు తరాల నీహ్ర్, రశ్్మ ప్రచురితమయా్యి.
లా
అనయంతరయం ఒక బ్లిక జన్్మయంచియంది. ఆనయందయంలో తలమునకలైన బ్బ్ మహ్దేవి కర్కలాప్లో రచన, ఎడటియంగ్, బోధన ఉన్్నయి.
లా
్
బ్బ్ బయంకే బిహ్రీ ఆ ప్పకి తమ కులదైవయం మహ్దేవి పేరు పెట్రు. అలహ్బ్ద్ కు చయందిన ప్రయాగ్ మహళ్ విదా్పీఠ్ అభివృదికి ఆమె
్ధ
తయండ్రి గోవియంద్ ప్రస్తద్ వర్మ భాగల్ పూర్ కలేజిలో లకచిరర్ కగా, అవిరళ కృషి చశారు. ఆ కలయంలో మహళ్ విదా్ రయంగయంలో ఇది ఒక
లా
ఆమె తలి హేమ రాణి దేవి. ఆమె 7 సయంవత్సరాల వయస్లో ఉయండగా విపవాత్మకమైన మారు్పగా న్లిచియంది. ఆమె దాన్కి ప్రిన్్సప్ల్, వైస్
లా
తు
తన కుమార్తు ఏదో రాస్ ఉయండడయం చూస్న తయండ్రి “కూతురు ఏమి చాన్సలర్ గా కూడా పన్ చశారు. ఆమె న్లుగు కవిత్ సయంకలన్లు
రాసోయంది?” అన్ అడగారు. దాన్కి సమాధానయంగా “న్ను కవితవేయం - 1930లో నీహ్ర్, 1932లో రశ్్మ, 1934లో నీరజ, సయంధా్గీత్
తు
రాస్తున్్నను” అన్ ఆ బ్లిక చపి్పయంది. ఆ తరావేత తయండ్రి కోరిక మేరకు ప్రచురితయం అయా్యి. ఈ న్లుగు కవిత్ సయంకలన్లు ఇతర
మహ్దేవి వర్మ ఆ కవిత చదివి విన్పియంచియంది. రచనలతో కలిస్ 1939లో యమ పేరిట ఒక పెద గ్రయంథయంగా ముద్ణ
్ద
మహ్దేవి వర్మకు చాలా చిన్న వయస్లోన్ వివాహయం అయియంది. అయా్యి. గద్రచన, కవితలు, విద్, చిత్రలేఖన్లకు ఆమె కొత దిశ
తు
ఆమె మెదడు ఇయంక గృహణి జీవిత్న్కి స్దయం కలేదు. దాయంతో ఆమె కలి్పయంచారు. వీటికి తోడు ఆమె 18 పద్, గద్ రచనలు చశారు.
్ధ
సన్్సయం స్వేకరియంచారు. యావత్ జీవితయం సన్్స్గాన్ బతికరు. వాటిలో మేరా పరివార్, సమృతి క్ రాఖయం, పథ్ కే స్తథి, అతీత్ కే చల్
మహ్దేవి వర్మ విదా్భా్సయం ఇయండోర్ లోన్ మిషన్ స్్కలులో చిత్ర ప్రముఖమైనవి. హయందీ స్తహత్యంతో ఆధా్తి్మకతకు మారగాదరి్శగా
్ధ
ప్రారయంభమైయంది. దీన్తో ప్టగా, ఆమెకు ఉప్ధా్యులు ఇయంటి వదన్ కూడా ఆమెకి గౌరవయం దకి్కయంది. మహ్దేవిపై బుదిజయం ప్రభావయం
్ద
సయంస్కకృతయం, ఇయంగీషు, సయంగీతయం, చిత్రలేఖనయం న్రి్పయంచారు. 1919లో అధకయంగా ఉయంది. మహ్త్్మగాయంధీ ప్రభావయంతో ఆమె ప్రజ్స్వ దీక్ష
లా
ఆమె అలహ్బ్ద్ లోన్ క్రాసెవేయిట్ కలేజిలో స్ట పయందారు. 1921 స్వేకరియంచారు. భారత స్తవేతయంతో్ద్మయంలో కూడా ప్లన్్నరు.
గా
్
సయంవత్సరయంలో ఎన్మిదో తరగతి పరీక్షలో మహ్దేవి వర్మ ఆ రాష్రేయంలో 1936లో నైన్ట్ల్ కు 25 కిలో మీటరలా దూరయంలోన్ రామ్ గఢ్
తొలి స్తనయం స్తధయంచారు. అప్పటి నుయంచి ఆమె కవిత్ జీవితయం పటణాన్కి సమీపయంలో ఉన్న ఉమాగఢ్ గ్రామయంలో ఆమె మీరా మయందిర్
్
థు
ప్రారయంభమైయంది. మెట్రికు్లేషన్ పూరతుయే్ న్టికి ఆమె పేరిట ఒక భవనయం న్రి్మయంచారు. అక్కడే న్వాసయం ఉయంటూ ఆమె
్ధ
విజయవయంతమైన ప్రముఖ కవయిత్రిగా పేరు గడయంచారు. కలేజిలో గ్రామయంలో విద్, అభివృదికి విశేషమైన కృషి కొనస్తగయంచారు. న్డు ఆ
ఆమెకి స్భద్రా కుమారి చౌహ్న్ తో సన్్నహత స్్నహయం ఏర్పడయంది. భవన్న్్న మహ్దేవి స్తహత్ సయంగ్రహ్లయయంగా వ్వహరిస్తరు.
తు
తు
స్భద్రా కుమారి చౌహ్న్ తన స్్నహతురాలు మహ్దేవీజీ చయి జీవితయంలో ఎకు్కవ కలయం ఆమె ఉతర్ ప్రదేశ్ లోన్ అలహ్బ్ద్ లోన్
్
పటకున్ మిత్రుల మధ్కు తీస్కువెళిలా “వినయండ, ఈమె కవితవేయం కూడా జీవియంచారు. 1987 సెపెయంబర్ 11వ తేదీన ఆమె అలహ్బ్ద్ లో కను్న
్
రాస్యంది” అన్ పరిచయయం చశారు. 1932లో ఆమె అలహ్బ్ద్ మూశారు.
తు
విశవేవిదా్లయయం నుయంచి సయంస్కకృతయంలో ఎయంఎ పూరి చశారు. ఎయంఎ
తు
న్యూ ఇిండియా స మాచార్ మారచి 16-31, 2022 7