Page 44 - NIS Punjabi June16-30
P. 44
ੰ
ਇਡੀਆ@75 ਆਜ਼ਾਦੀ ਕਾ ਅਿਮਤ ਮਹੋਤਸਵ
ੰ
ਹੂਲ ਿਦਵਸ
ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ
ਜਨਕ ਤੀ
200 ਸਾਲ ਤ ਿਜ਼ਆਦਾ ਅਗਰੇਜ਼ੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਹਕੂਮਤ ਨਾਲ
ੰ
ੱ
ਉਨ ਦੇ ਅਿਤਆਚਾਰ ਨ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਕਰਨ ਦੇ ਬਾਅਦ ਇਹ
ੂ
ੰ
ਆਜ਼ਾਦੀ ਸਾਨ ਸੌਖੀ ਹੀ ਨਹ ਿਮਲੀ। ਇਸ ਦੇ ਿਪਛੇ ਇਕ ਲਬਾ
ੱ
ੰ
ੱ
ੰ
ੂ
ੱ
ਇਿਤਹਾਸ ਹੈ, ਉਨ ਅਣਿਗਣਤ ਬਲੀਦਾਨ ਦਾ ਿਜਸ ਿਵਚ
ੱ
ਖੂਨ ਪਾਣੀ ਦੀ ਤਰ ਵਹਾਇਆ ਿਗਆ। ਇਸ ਿਵਚ ਕਈ
ੱ
ਬਲੀਦਾਨੀ ਅਿਜਹੇ ਵੀ ਸਨ, ਿਜਨ ਦਾ ਨਾਮ ਸੁਨਿਹਰੇ ਅਖਰ
ੱ
ਿਵਚ ਦਰਜ ਹੋਇਆ ਤ ਕਈ ਅਿਜਹੇ ਿਕਸੇ ਇਿਤਹਾਸ ਦੇ
ੱ
ੋ
ਪਿਨਆਂ ਦੇ ਹੇਠ ਦਫ਼ਨ ਹੋ ਗਏ ਿਜਨ ਬਾਰੇ ਜਾਣ ਕੇ ਲਕ ਦਦ
ੰ
ੰ
ੈ
ਹੇਠ ਗਲੀਆਂ ਦਬਾ ਲਣਗੇ…
ਹਾ ਜ ਦਾ ਹੈ ਿਕ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਪਿਹਲੀ ਲੜਾਈ
ਿਸਧੋ-ਕਾਨਹੂ, ਚ ਦ ਅਤੇ ਭੈਰਵ
ੱ
ੇ
1857 ਿਵਚ ਲੜੀ ਗਈ, ਲਿਕਨ ਇਸ ਤ ਦੋ ਸਾਲ ਪਿਹਲ
ੱ
ਭਾਈ ਿਜਨ ਦੀ ਵੀਰ ਗਾਥਾ ਦਾ ਿਜ਼ਕਰ
ਿਕ30 ਜੂਨ 1855 ਿਵੱ ਚ ਵੀ ਇੱ ਕ ਲੜਾਈ ਲੜੀ ਗਈ ਸੀ।
ੰ
ੰ
ੂ
ੱ
ਆਪਣੇ ਹਕ ਲਈ ਇਹ ਲੜਾਈ ਲੜੀ ਸੀ, ਉਨ ਸਥਾਲ ਆਿਦਵਾਸੀਆਂ ਨ ਅਗਰੇਜ਼ ਇਿਤਹਾਸਕਾਰ ਨ ਵੀ ਕਰਨਾ ਿਪਆ
ੰ
ਿਜਨ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਹੀ ਹੁਣ ਝਾਰਖਡ ਦਾ ਇਹ ਇਲਾਕਾ ਸਥਾਲ ਪਰਗਨਾ
ੰ
ੰ
ੰ
ਝਾਰਖਡ ਦਾ ਇਲਾਕਾ ਪਿਹਲ ਤ ਹੀ ਖਿਣਜ ਅਤੇ ਵਣ ਸਪਦਾ ਨਾਲ
ੰ
ਕਹਾ ਦਾ ਹੈ। ਸਥਾਲ ਭਾਸ਼ਾ ਿਵਚ ਹੂਲ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹਦਾ ਹੈ ‘ਿਵਦਰੋਹ’ ਅਤੇ
ੰ
ੱ
ੁ
ੰ
ਭਿਰਆ ਿਰਹਾ ਹੈ। ਵਾਿਕਆ ਹੈ 1855 ਦਾ, ਉਦ ਇਹ ਇਲਾਕਾ ਬਗਾਲ
ੰ
ੂ
ੰ
ਇਸ ਲਈ ਉਦ ਤ ਹਰ ਸਾਲ 30 ਜੂਨ ਨ ਹੂਲ ਿਦਵਸ ਮਨਾਇਆ ਜ ਦਾ ਹੈ।
ੰ
ਪ ੈਜ਼ੀਡ ਸੀ ਤਿਹਤ ਆ ਦਾ ਸੀ। ਝਾਰਖਡ ਦੇ ਇਸ ਦੂਰਗਾਮੀ ਇਲਾਕੇ
ੰ
ੂ
ੰ
ਇਹ ਵੀ ਇਕ ਿਵਡਬਨਾ ਹੀ ਹੈ ਿਕ ਿਜਸ ਸਥਾਲ ਿਵਦਰੋਹ ਨ ਕਾਰਲ ਮਾਰਕਸ
ੱ
ੰ
ੈ
ੱ
ਿਵਚ ਆਿਦਵਾਸੀ ਰਿਹਦੇ ਸਨ। ਪੂਰੀ ਿਵਵਸਥਾ ਵਸਤੂ ਲਣ-ਦੇਣ ’ਤੇ
ੰ
ੰ
ਨ ਆਪਣੀ ਿਕਤਾਬ ‘ਨਟਸ ਔਨ ਇਡੀਅਨ ਿਹਸਟਰੀ’ ਿਵਚ ਭਾਰਤ ਦੀ
ੱ
ੰ
ੱ
ਅਧਾਿਰਤ ਸੀ। ਈਸਟ ਇਡੀਆ ਕਪਨੀ ਇਥੇ ਆਈ ਤ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ
ੰ
ਪਿਹਲੀ ਸਗਿਠਤ ‘ਜਨਕ ਤੀ’ਿਕਹਾ, ਉਸ ਨ ਭਾਰਤ ਦੇ ਇਿਤਹਾਸ ਨ
ੂ
ੰ
ੰ
ਨਕਦ ਪੈਿਸਆਂ ਿਵਚ ਲਗਾਨ ਵਸੂਲਣਾ। ਪੈਿਸਆਂ ਲਈ ਮਹਾਜਨ ‘ਤੇ
ੱ
ੱ
ੰ
ਲਗਭਗ ਭੁਲਾ ਹੀ ਿਦਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਅਿਮ ਤ ਮਹੋਤਸਵ ਦੀ ਇਸ ਸੀਰੀਜ਼
ਿਨਰਭਰ ਹੋਏ ਭੋਲ-ਭਾਲ ਆਿਦਵਾਸੀ ਕਰਜ਼ਾ ਨਹ ਮੋੜ ਪਾ ਦੇ ਤ
ੇ
ੇ
ੱ
ਿਵਚ ਅਜ ਗਲ ਸਥਾਲ ਕ ਤੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਨਾਇਕ ਚਾਰ ਭਰਾਵ ਿਸਧੋ-
ੱ
ੱ
ੰ
ੱ
ਉਨ ਦੀ ਜ਼ਮੀਨ ਖੋਹ ਕੇ ਿਜ਼ਮ ਦਾਰ ਿਵਚ ਿਨਲਾਮ ਕਰ ਿਦਤੀ
ੱ
ੱ
ਕਾਨਹੂ, ਚ ਦ-ਭੈਰਵ ਅਤੇ ਉਨ ਦੀਆ ਦੋ ਭੈਣ ਫੂਲ ਅਤੇ ਝਾਨ ਦੀ, ਿਜਨ ਨ ੂ
ੰ
ੋ
ੰ
ੱ
ਜ ਦੀ। ਚਾਰੇ ਭਾਈ ਿਸਧੋ-ਕਾਨਹੂ-ਚ ਦ ਅਤੇ ਭੈਰਵ ਨ ਅਗਰੇਜ਼ ਦੇ
ੰ
ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਪ ਧਾਨ ਮਤਰੀ ਨਰ ਦਰ ਮੋਦੀ ਨ ਿਕਹਾ ਸੀ, ‘‘ਹੂਲ ਕ ਤੀ ਦੀ
ਇਸ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਿਖ਼ਲਾਫ਼ ਆਵਾਜ਼ ਉਠਾਈ। ਨਗਾਰੇ ਅਤੇ ਮ ਦਰ ਦੀ ਥਾਪ
ੱ
ਅਗਵਾਈ ਿਜਸ ਸਾਹਸ ਅਤੇ ਪਰਾਕ ਮ ਨਾਲ ਿਸਧੋ-ਕਾਨਹੂ, ਚ ਦ-ਭੈਰਵ ਅਤੇ
’ਤੇ ਆਸ-ਪਾਸ ਦੇ ਸਾਰੇ ਿਪਡ ਿਵਚ ਸੂਚਨਾ ਪਹੰੁਚਾਈ ਗਈ। ਮੰਿਨਆ
ੱ
ੰ
ਫੂਲ-ਝਾਨ ਸਮੇਤ ਤਮਾਮ ਵੀਰ-ਵੀਰ ਗਣ ਨ ਕੀਤੀ, ਉਸ ਨਾਲ ਅਗਰੇਜ਼ੀ
ੰ
ੋ
ਜ ਦਾ ਹੈ ਿਕ ਪਚਕਠੀਆ ਿਵਚ 30 ਜੂਨ ਦੀ ਰਾਤ ਕਰੀਬ 60,000
ੰ
ੱ
ਹਕੂਮਤ ਿਵਚ ਖਲਬਲੀ ਮਚ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਿਵਦਰੋਹ ਿਵਚ ਹਜ਼ਾਰ
ੱ
ੱ
ੌ
ੇ
ੱ
ੱ
ੰ
ੇ
ੂ
ਆਿਦਵਾਸੀਆਂ ਨ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗਵਾਉਣੀ ਪਈ ਸੀ, ਲਿਕਨ ਉਹ ਅਿਨਆਂ ਦੇ ਆਿਦਵਾਸੀ ਨਜਵਾਨ ਹਥ ਿਵਚ ਤੀਰ ਕਮਾਨ, ਦਾਤੀਆਂ, ਭਾਲ ਅਤੇ
ੈ
ੱ
ਿਖ਼ਲਾਫ਼ ਨਹ ਝੁਕੇ।” ਫਰਸੇ ਿਜਹੇ ਰਵਾਇਤੀ ਹਿਥਆਰ ਲ ਕੇ ਇਕਠ ਹੋ ਗਏ। ਸਾਿਰਆਂ
ਿਨਊ ਇਡੀਆ ਸਮਾਚਾਰ | 16–30 ਜੂਨ 2021
ੰ