Page 50 - NIS Gujarati 2021 September 1-15
P. 50
ઇન્ન્ડયા @ 75
અાઝાદી કા અમૃત મહાોત્સવ
દાદાભાઈ નવરાજીઃ શબ્ટનની સંસદમાં
ો
ચૂંટાયલા પ્રથમ ભારતીય
ો
દાદાભાઇ કહરા હરા, “હુ ધમ્ત અને જાતરથી પર
ે
ં
ે
એક ભારરી્ય છ.” રઓ કહરા હરા ક, “જ્ાર
ે
ે
ુ
ં
ે
એક શબ્દથી કામ ચાલી જતું હો્ય રો બ શબ્દોનો
ે
ઉપ્યોગ ન કરવો જોઇએ.”
રે
ૃ
ે
ે
હવાય છરે ક બાલ ગંગાધર મતલક, ગફોપાલકષણ ગફોખલ અિરે મહાત્મા ગાંધીએ
્ર
રે
રાજિીમતિફો પ્થમ પા્ઠ પ્ખર રાષટવાદી દાદાભાઇ પાસથી જ શીખ્યફો હતફો. તઓ
રે
કભારતીય રાષટ્રહીય કોંગ્રેસિા સંસ્ાપક સભયફોમાંિા એક હતા, એટલું જ િહીં,
ે
બબ્હટશ સરકારિરે પિકારિારા અિરે વવદશફોમાં ભારતિાં હહતફોનું સતત રક્ણ કરિાર
રે
મહતવિા િરેતા પણ હતા. ભારત માટ સવરાજિી માગ કરિારા તઓ પ્થમ હતા. 1906માં
ે
દાદાભાઇ નવરાોજી કોંગ્રેસિા કલકત્તા અધધવશિમાં દાદાભાઇ િવરફોજીએ સવરાજ એટલરે ક ભારતિાં રાજિરે
ે
રે
ે
ો
ે
રે
જન્ઃ 4 સપ્મ્બર, 1825 કોંગ્રેસનું લક્ષ્ જાહર ક્ુ્મ હ્ું. એ સમય આ પ્કારિી પ્થમ જાહરાત હતી. અંગ્રેજો
મૃતુઃ 30 જૂન, 1917 ભારતનું શફોર્ણ કરી રહ્ા હતા. બબ્હટશ શાસિ વવરધ્ ભારતીયફોિરે જાગૃત કરવા માટ ે
રે
રે
રે
તમણ અિરેક લખફો લખ્યા, ભાર્ણ આપયા અિરે ધીર ધીર રાજકારણમાં સદક્રય થઈ
ે
ે
રે
ે
ગયા. રાજકારણમાં તમિફો પ્વશ ભારતીયફો માટ ફાયદાકારક સાબબત થયફો કારણ ક ે
રે
ં
અહીંથી એક િવા ્ુગિફો પ્ારભ થયફો. દાદાભાઇ િવરફોજીિરે વવશ્વભરમાં જામતવાદ અિરે
ે
ે
દાદાભાઇ કન્ા સામ્ાજ્વાદિા વવરફોધી તરીક પણ ઓળખવામાં આવતા હતા. 4 સપટમબર, 1825િાં
ં
રફોજ ગરીબ પારસી પદરવારમાં જન્મરેલા િવરફોજી િાિી ઉમરથી જ પ્ગમતશીલ વવચારફો
કળવણીના હહમા્યરી ધરાવતા હતા. તઓ કન્યા કળવણીિા હહમાયતી હતા અિરે 1840િાં દાયકામાં તમણ રે
ે
રે
ે
રે
ે
રે
હરા અને 1840નાં મુંબઇમાં છફોકરીઓ માટ શાળા શરૂ કરાવી હતી. આ કારણસર તમિરે રૂહઢચુસત પુરર્ફોિા
રે
વવરફોધિફો સામિફો પણ કરવફો પડ્ફો. પણ તઓ જરાય િગયા િહીં. પાંચ વર્્મિી અંદર
દા્યકામાં રમણે જ આ શાળા છફોકરીઓથી ભરાઈ જતાં તમનું મિફોબળ મજબત થ્ું. તઓ જામતય
ે
રે
રે
યૂ
ે
મુંબઇમાં કન્ાઓ માટ સમાિતાિા હહમાયતી હતા અિરે મહહલાઓ તથા પુરર્ફો માટ સમાિ કાયદાઓનું સમથ્મિ રે
ે
ક્ુું હ્ું. િવરફોજીનું કહવું હ્ું, “એક દદવસ એવફો આવશ ક જ્ાર ભારતીયફોિરે સમજાશ
ે
ે
રે
ે
શાળા શરૂ કરાવી હરી. ક મહહલાઓિરે તમિા અધધકારફો, સુવવધાઓ અિરે કત્મવયફોનું પાલિ કરવાિફો એટલફો જ
રે
ે
આ કારણસર રમને અધધકાર છરે જરેટલફો પુરર્ફોિરે છરે.” આઝાદીિા છ દાયકા કરતાં પણ લાંબા સમય બાદ
ે
ે
રે
‘બટહી બચાવફો, બટહી પઢાઓ’ જરેવી પહલ િવરફોજીએ એ વખત કહલી વાતિરે સાચી
રે
રે
ે
રૂહઢચુસર પુરુરોના સાબબત કર છરે. કામકાજિા સ્ળ મહહલાઓિી સલામતી અિરે બરાબરીિી વાત હફોય ક ે
ે
રે
ે
રે
વવરોધનો સામનો પણ તમિી વવરધ્ ગુિા કરિારાઓ માટ કિક કાયદફો બિાવવાિી વાત હફોય, મહહલાઓિરે
રે
પ્થમ વાર સમાિ અધધકારફો મળયા છરે, જરેિી વાત િવરફોજી એ સમય કરતા હતા. સવતંત્રતા
રે
રે
કરવો પડ્ો સંગ્ામમાં દાદાભાઈ િવરફોજીનું મહતવ 1894માં મહાત્મા ગાંધીએ તમિરે લખલા પત્ર પરથી
રે
ું
રે
રે
સમજાય છરે, જરેમાં તમણ લખ હ્ું, “હહનદસતાિી તમારી તરફ એ રીત જોઈ રહ્ા છરે, જરે
ુ
રે
રે
ં
રીત બાળકફો પફોતાિા વપતા તરફ જોતા હફોય. અહીં તમારા પ્ત્ લફોકફોિી લાગણી કઇક
આવી છરે.” કતજ્ રાષટ આજરે પણ તમિરે શ્ધ્ાપયૂવ્મક યાદ કર છરે.
રે
ે
ૃ
્ર
48 ન્ ઇનન્ડરા સમાચાર | 01-15 સપટમબર, 2021
ે
ૂ
