Page 44 - NIS Gujarati 01-15 April 2022
P. 44
રાષ્ટ્ ઓમૃત મહારેત્િ
રે
રે
રે
કમલા દિીઃ જમણ ત્ગરરિર્ધારી ચા્ધરીઃ દાંડી
ૌ
મીઠાના સતાગ્હમાં માચ્ણમાં સામલ
રે
રે
મરહલાઓારેન સામરેલ સતાગ્હીઓારેમાંર્ી શબહારના
કરિા મહાત્મા ગાં્ધીનરે ઓરેક માત્ર સતાગ્હી
મનાવ્યા
જન્મઃ 3 એવપ્રલ, 1903 મૃત્ુમઃ 29 ઓક્ટરોબિ, 1988 જન્મઃ 11 જાન્ુઆિી, 1911 મૃત્ુમઃ 18 ઓગસ્ટ, 1990
ં
્ર
ે
ૂ
ષ્ટવપતા મહાત્મા ગાંધીએ મી્ઠાિા કાયદાિફો ભંદ કરવા મા્ટ દાંિહી કચ યફોજવાિફો રતીય સવતંત્રતા સગ્રામિા યફોધ્ધા
ં
રાનિણ્મય લીધફો ત્ારે તરેમાં મહહલાઓિરે સામરેલ િ કરવાનું િક્કહી કરવામાં આવ્ું ભાત્ગદરવરધારી ચૌધરી િાિી ઉમરમાં
્ર
્મ
હતું. ગાંધીજીએ આંદફોલિમાં મહહલાઓિી ભૂતમકા ચરખફો ચલાવવાિી અિરે શરાબિી જ રાષ્ટવપતા મહાત્મા ગાંધીિા સંપકમાં આવી
રે
ુ
દકાિફો પર ઘરેરાબંધી પૂરતી મયયાદદત કરી હતી. ગયા હતા. તઓ આજીવિ બાપુએ ચચધરેલા સત્
રે
અિ અહહસિા માગ પર ચાલતા રહ્યા. સવવિય
્મ
�
ં
દશની સ્વિત્િ� િ�ટ � ગાંધીવાદી આદશષો અિરે અહહસાથી પ્રેદરત કાનિ ચળવળ દરતમયાિ મહાત્મા ગાંધીએ
ૂ
ે
કમલાદવી ચટ્ફોપાધયાય સુધી આ વાત પહોંચી
ે
ભ�રિ બહ�ર ર�જિીય તફો તમિાંથી રહવા્ું િહીં અિરે તરેમિરે બાપુિરે બરિહ્ટશ કાયદફો તફોિવા મા્ટ સત્ાગ્રહહીઓિી
ે
રે
રે
�
સંપિ�યો બન�વી રહલી મળહીિરે તમિરે સમર્વવાિફો નિણ્મય લીધફો. ે પસંદગી કરી તરેમાં ત્ગદરવરધારી ચૌધરીિફો
રે
પણ સમાવરેશ થાય છરે. એ સમય તરેમિી
રે
તઓ ગાંધીજીિરે સમર્વવામાં સફળ રહ્યા ક
િિલ�દવી ચટ��પ�ધ�ય આંદફોલિમાં મહહલાઓિી પણ ભાગીદારી ઉમર માત્ર 20 ઉમર જ હતી, પણ આઝાદી
�
ં
ં
ે
ં
1936િ�ં એ��લ ઇન્ન્ડય� હફોવી જોઇએ. ગાંધીજીએ તમિી વાત સવીકારી મા્ટ અગ્રરેજો સામરેિી લિાઇમાં તરેઓ મહાત્મા રે
રે
ગાંધી સાથરે િીકળહી પડ્ા. દાંિહી માચ્મિ
મવિ�ન િ�ંગ્�સન�ં લીધી. એ પછી મી્ઠાિા સત્ાગ્રહનું િરેતૃતવ કારણરે આ આંદફોલિ બહુ જલ્ી બબહારિા
ે
કરવા મા્ટ મુંબઇમાં સાત સભયફોિી સતમતત
ે
રે
રે
ુ
એધક્ષ રહ્�ં હિ� ં બિાવવામાં આવી, જરેમાં કમલાદવી અિરે અિક વવસતારફોમાં ફલાઇ ગ્ં અિ લફોકફોએ
ે
રે
રે
અવંતતકાબાઈ ગફોખલરેિફો સમાવશ થાય છરે. મી્ઠાિા કાયદાિફો ભંગ કરીિ પ્તીકાત્મક રીત રે
એ્ટલું જ િહીં, મહાત્મા ગાંધીિા નિણ્મય બાદ ધરપકિ હિફોરી. બબહાર નિવાસી ત્ગદરવરધારી
ુ
ુ
રે
આઝાદીિા આંદફોલિમા મહહલાઓિી ભાગીદારી વધતી ગઈ. આ આંદફોલિમાં તમિી ચૌધરીનં ઉપિામ કારીબાબુ હતં. તરેમિાં મફો્ટા
રે
ે
સદક્ય ભાગીદારીિરે કારણ કાયદાિફો ભંગ કરવાિ આરફોપમાં તરેમિરે જરેલમાં પૂરી દવામાં ભાઇ હદરગફોવવદ ચૌધરીિફો ગાંધીજી સાથ રે
આવયા. પત્રવયવહાર થતફો હતફો. તરેમિી પ્રેરણાથી જ
રે
3 એવપ્લ, 1903િાં રફોજ કણયા્ટકિા બેંગલફોરમાં જન્લાં કમલા દવી ચટ્ફોપાધયાય રે તરેઓ સાબરમતી આશ્રમ સુધી પહોંચી શક્ા.
ે
ૂ
રે
લંિિ ્ુિવર્સ્ટહીમાંથી સમાજ વવજ્ાિમાં દિપલફોમા કયષો હતફો. એ પછી તઓ ભારત ત્ગદરવરધારી દાંિહી કચમાં બબહારિા એક માત્ર
આવી ગયાં. અહીં તઓ ભારતીય સવતંત્રતા સંગ્રામમાં ભાગ લવા માંડ્ાં અિરે યાત્રી હતા. એક મુલાકાતમાં િફો. રાજરેન્દ્ર પ્સાદ ે
રે
રે
રે
ં
ુ
રે
ે
ે
ે
ગાંધીવાદી સંગ્ઠિ સરેવાદળમાં જોિાયા. દશિી સવતંત્રતા મા્ટ વવદશફોમાં રાજકહીય સંપક ્મ તરેમિ કહુ હતં, ‘તમ બબહારિી લાજ રાખી.’
ે
ે
ે
બિાવી રહલાં કમલાદવી ચટ્ફોપાધયાય 1936માં ઓલ ઇત્ન્િયા વીમરેિ કફોન્રનસિાં ત્ગદરવરધારી પર ગાંધીજીિફો ભાર પ્ભાવ હતફો.
રે
અધયષિ પણ બન્યાં. તરેઓ મહાિ લરેશખકા પણ હતાં. તરેમનું અંતતમ પુસતક 'સવાધીિતા દાંિહી યાત્રાિી તપસયામાં તઓ અહહસા અિ રે
ુ
ક લલય ભારતીય મહહલાઓકહી જંગ' વષ્મ 1982માં પ્કાશશત થ્ું હતું. કમલાદવીએ બાપિા ભ્ત થઈ ગયા. ત્ાંથી પાછા આવયા
ે
ે
રે
રે
રે
્મ
ભારતીય હસતકળા અિરે હાથશાળિરે પુિજીવવત કરવામાં મહતવિી ભૂતમકા ભજવી બાદ તમણ ખાદીિી ધફોતી લસવાય અન્ય કફોઇ
ે
ુ
ે
રે
રે
ે
ે
હતી. એ્ટલાં મા્ટ જ તરેમિરે ‘હસતકળા મા’ તરીક પણ ઓળખવામાં આવ છરે. તમણરે વસ્ત્ફોિ પહયયા. ચપ્પલ પહરવાનં પણ બંધ
ે
ુ
ે
હસતકળા અિરે સહકારી આંદફોલિમાં મહતવપૂણ્મ ભૂતમકા નિભાવી હતી. િા્ટક, કળા, કરી દીધં. તરેમિાં ઘરમાં દવી-દવતાઓિી સાથ રે
ે
્ર
રે
ધથયરે્ટર, સંગીત અિરે ક્ઠપુતળહીિરે પ્ફોત્સાહિ આપવા મા્ટ તમણ અિરેક રાષ્ટહીય મહાત્મા ગાંધીિી તસવીર લગાવવામાં આવતી
રે
રે
ૈ
રે
રે
સંસ્ાઓિરે પ્ફોત્સાહિ આપ્ું. તમિાં પ્યાસફોિરે પદરણામ 1944માં દદલ્હીમાં ઇત્ન્િયિ હતી. આ વવસતારમાં તઓ ‘મધથલ ગાંધી કારફો
્ર
િરેશિલ ધથયરે્ટરિી સ્ાપિા કરવામાં આવી હતી, જરેિરે આજરે રાષ્ટહીય િાટ્ય વવદ્ાલય બાબુ’િાં િામથી ર્ણીતા હતા. 18 ઓગસ્,
ુ
રે
ે
(NSD) તરીક ઓળખવામાં આવ છરે. તમિરે 1955માં પદ્મભૂષણ અિરે 1987માં પદ્મ 1990િાં રફોજ ત્ગદરવરધારીનં અવસાિ થ્ં. ુ
રે
વવભૂષણ પુરસ્ારથી સન્ાનિત કરવામાં આવયા હતા.
42 ન્યૂ ઇન્ડિયા સમાચાર | 01-15 એપ્રિલ, 2022
