Page 81 - NIS-Telugu 16-31 May 2022

ఆజాదీ కా అమృత్ మ హోత్స వ్ ఇండియా @ 75

మ ఖ న్ ల్ల్ చతుర్వది: జ రని లజం, సాహిత్యం, జాతీయ ఉద్య మాల కు అంకిత మ ై న తిరుగులేని యోధుడు
మ ఖ న్ ల్ ల్ చతు ర్వ ది: జ ర ని ల జం, సాహిత ్యం , జాతీయ ఉద్య మాల కు అంకితై మ న తిరుగులే ని యోధుడు

్
టే
చ రచాంచేవారు. దేశానినే బ్రిట న్ పాల కుల ను వెళ్ళ గొటాల నే భావాలు ఎదుర్్కంది. క ర మ్ వీర్ ప త్రిలో స్వాతంతయూం పైనే కాకుండా ఇత ర అనేక

అధకంగా వుండవి. 1913లో ఖాండావాకు చెందిన కాలుర్మ్ గంగా అంశాల పైన ప్ర చురత మైన ర చ న లు ఆ కాలంలో దేశాననేంతా
ర ణ డ అనే ఆయ న ప్ర భ అనే మాస ప త్రిక ను ప్రారంభించి దాని అటుడిక్ంచేవి. అందులో స హాయ నిర్క ర ణ , ప్ర జాస్వామయూం, ఖిల్ప త్ ,
టే
్ల
్ల
టే
సంపాద కీయ బాధయూ త ల ను మ ఖ న్ ల్ల్ కు అపపా గించ్రు. త న జీవితానినే రల త్ చ టం, పంచ్యితీ ర్జ్ , హిందూ ముసిం వివ క్ష విధానాం, విప వ
జ రనే లిజానిక్, స్హితాయూనిక్, జాతీయ ఉదయూ మానిక్ అంక్తం ఉదయూ మం, అతివాద మిత వాద పారీటేలు ఇల్ అనేక అంశాల పైన ర చ న లు
చేయ డంకోసం మ ఖ న్ ల్ల్ 1913లో త న ఉపాధాయూయ ఉదోయూగానిక్ వెలువ డవి. మ ఖ న్ ల్ల్ చ తురేవాది చ్ల్ ఉతా్సహంగా క ర మ్ వీర్ ప త్రిక
ర్జీనామా చేశారు. ప్ర భ అనే ఉత్త మ నాణయూ త క లిగిన స్హితయూ ప త్రికను దావార్ స హాయ నిర్క ర ణ ఉదయూ మంలో పాల్నేవారు. దాంతో ఆయ న
గా
్ల
ప్ర చురస్ దాని దావార్ స్వాతంత్రయూ ఉదయూమానిక్ స్వ లందించ్రు. బ్రిట న్ పాల కుల కంటో న లుసగా మార్రు. ఆయ న అరెస యిన ప్పుడు
టే
్త
ప్ర భలో ప్ర చురంచిన ర చ న ల కార ణంగా అది చ్ల్ వేగంగా ప్ర జ ల దానినే ఖండిస్ మ హాతామీ గాంధీ, గ ణేష్ శంక ర్ విదాయూరథా త మ యంగ్
్త
అభిమానం పందింది. హిందూ స్హితయూ ప్ర పంచంలో పేరు ఇండియా, ప్రతాప్ ప త్రిక లో సంపాద కీయాలు ర్శారు. వాటి దావార్
్ల
సంపాదించుకుంది. ప్ర జ ల ను జాగృతం చేస్ ర చ న లు అందులో ర్వ డ మే తీవ్ర సవా రంతో బ్రిట న్ పాల కుల ను హెచచా రంచ్రు. అంతే కాదు
ఆ ప త్రిక పేరు ప్రతిషటే ల కు కార ణం. కానూపార్ నుంచి ప్ర తాప్ అనే దేశ వాయూప్తంగా వుననే ప లు వార్ ప త్రిక లు ఆయ న అరెసను గ టిగా
టే
టే
్త
వార ప త్రిక కు సంపాద క తవాం వ హిస్తననే గ ణేష్ శంక ర్ విదాయూరథాతో మ ఖ న్ ఖండించ్యి. మ ఖ న్ ల్ల్ చతురేవాది త న విలువ ల తో కూడిన జ రనే లిజ
ల్ల్ క లిశారు. 1920లో జ రగిన మ హాతామీగాంధీ స హాయ నిర్క ర ణ ప్ర మాణాల ను క ర మ్ వీర్ ప త్రిక లో చ్టారు. ఆయ న పాత్రికేయం
్త
టే
ఉదయూ మంలో మొద ట గా అరెస యిన వయూ క్ మ ఖ న్ ల్లే. జులై 17, 1920లో భార తీయ జ రనే లిజానిక్ ల భించిన ఒక అమ్లయూ మైన వార స తవాం. త న
మ ఖ న్ ల్ల్ నాయ క తవాంలో క ర మ్ వీర్ ప్ర చుర ణ మొద లైంది. జ రనే లిజ యం జీవితం దావార్, ప్ర భ , ప్ర తాప్ , క ర మ్ వీర్ ప త్రిక ల దావార్

ర్జ స్నాల గురంచి అందులో ర చ న లు వ చేచావి. ఎల్ంటి రజరేవాషన్ ఆయ న ప్ర జ లో చైత నాయూనినే ర గ లించ్రు. అందుకే ప్ర ధాని న రేంద్ర
థా
్ల
థా
్ల
్త
్ల
లేకుండా ఈ మాయూగ జైన్ ర చ న లినే ప్ర చురంచేవారు. అల్ంటి ప రసితులో మోదీ ప దే ప దే తన కారయూ క్ర మాలో ఆయ న క వితావానినే ప్ర స్విస్తంటారు.
దీ
ధి
కొంత మంది ర్జులు ఆ ప త్రిక కు త మ మ ద తును ఉప సంహించుకునానేరు. భార త దేశ ప్ర సిద క వి మ ఖన్ ల్ల్ చ తురేవాది ఘ న త ను గురు్త చేస్తంటారు.
థా
ఆ ప త్రిక త న అసితావానినే కొనస్గిస్నే అనినే ర కాల స మ సయూ ల ను
్త

గౌరీ శంక ర్ రాయ్: జ రని లజం దా్వరా సా్వతంత్యరై పోరాట్నికి మ ద ్ద తు
గౌరీ శంక ర్ రాయ్ జ ర ని ల జం దా్వ రా సా్వ తంత్య రై పోరా ట్ నికి మ్ద ద తు
ఇ
చిచు
న యోధుడు
ఇచిచున యోధుడు
ద టి ఒడియా మాయూగ జైన్ ఉత్క ల్ దీపిక ను 1866లో గౌర శంక ర్ ర గిలించ డానిక్గాను గౌరశంక ర్ ర్య్ ప్రారంభించిన మాయూగ జైన్ లో క రువు,
మొ ర్య్ ప్ర చురంచ్రు. నాడు సంభ వించిన తీవ్ర క రువు స మ యంలో పేద రకం గురంచి వాయూస్ల ను ప్ర చురంచ్రు. త న జాతీయ వాద ప్ర ధాన మైన
బ్రిటీష్ పాల కుల వైఖ రని బయట పడుతూ ఒడిష్ యువ త లో చైత నయూం మాయూగ జైన్ దావార్ ఆయ న బ్రిటీష్ వారక్ వయూ తిరేకంగా భార తీయుల

్త
రగిలిస్ ఆయ న ఈ ప త్రిక ను ప్రారంభించ్రు. ఆ స మ యంలో ఒడిష్ ప్ర యోజ నాల కోసం పోర్టం చేశారు. ఆయ న తన ప త్రిక లో బ్రిటీష్ పాల న ను
్త
వాయూపంగా వ చిచాన క రువులో ప ది ల క్ష ల కు పైగా ప్ర జ లు చ నిపోయార ని నిశితంగా విమ ర్శస్ ప్ర జ ల డిమాండ ను ముందుకు తీసకువ చేచావారు.
్ల
్త
్త
తెలుసంది. ఆ స మ యంలో భార త దేశంలో సొంత ప రపాల న వుండి ఉంట్ వ ర ద లు ల్ంటి ప్ర కృతి విపతుల ను ఎదురో్కవ డానిక్ ఏం చేయాల నేదానిపై
్త
థా
్త
అల్ంటి క రువు ప రసితులు త లెతేవి కావ ని ప్ర జ లు భావించ్రు. ఈ ఆయ న త న ప త్రిక లో స్చ న లు, స ల హాలు చేస్వారు. ఆయ న దావార్ స్ఫూర ్త
్ల
నేప థయూంలో స్వాచ్ఛ కోసం పోర్టం తీవ్ర త రమైంది. క రువు కాలంలో గౌర పందిన శ శి భూష ణ్ ర థ్ త ర్వాత రోజులో ఒడియా దిన ప త్రిక ను 1913లో

శంక ర్ ర్య్, బాబు విచిత్రానంద దాస్ క లిసి ఒరయా భాష లో ఉత్క ల్ దీపికా బ్రహుంపూర్ నుంచి ప్ర చురంచ డం ప్రారంభించ్రు. అంతే కాదు
ప త్రిక ను ప్ర చురంచ డం మొద లెటారు. గోప బంధుదాస్ స తయూ వ తి అనే పేరుతో ప త్రిక ను ప్ర చురంచ్రు. అందులో
టే
్ల
ఈ ప త్రిక కార ణంగా ప్ర జ ల కు అనినే విష యాలు తెలిస్వి. క రువుకు ప్ర ధాన ఒడియా స్హితాయూనినే ప్రోత్స హించ్రు. ఒక ప క్క బ్రిటీష్ వారు బైబిళ ను
టే
కార ణం ఎవ రో తెలుసకోవ డం మొద లు పటారు. ఈ ప త్రిక ను మొద ట 13 ప్ర చురంచి వాటిని ఇంటింటికీ పంచుతుంట్ ఆయన మ హాభార తం,
జులై 1838లో క ట క్ లో ఏర్పాటు చేశారు. అయితే మొద టి ముద్ర గౌర శంక ర్ ర్మాయ ణం, ఇంకా ఇత ర భార తీయ ఇతిహాస్ల ను త న ముద్ర ణాల యం
టే
ర్య్ ఆధవా రయూంలో 4 ఆగ స, 1866లో జ రగింది. అందుకే ఈ రోజున దావార్ ఒడియా భాష లో ప్ర చురంచేవారు. బ్ర హమీ స మాజంలో భాగంగా ప ని
ఒడియా జ రనే లిజం దినోత్స వానినే నిరవా హించుకుంటునానేరు. ఒడిష్ అనేక చేసిన గౌర వంక ర్ ర్య్ ర్షట్రంలో సంగ్తం, నాట క క ళ లినే ప్రోత్స హించ డంలో
ధి
్ల
్ల
స వాళ ను ఎదుర్్కంటుననే స మ యంలో ఈ ప్రాంత ప్ర జ లో స్వాచ్్ఛభావ న లు కీల కంగా ప ని చేశారు. అంతే కాదు స మాజంలో స్ంస్కకృతిక అభివృదికోసం
ఇతోధకంగా కృష్ చేశారు.
నూ్య ఇండియా స మాచార్ మే 16-31, 2022 79