Page 44 - NIS Punjabi January 16-31,2023
P. 44
ਰਾਸ਼ਟਰ ਅੰਿਮ ਤ ਮਹੋਤਸਵ
ਵੀਰ ਸਰ ਦਰ ਸਾਏ
ੁ
ੈ
ੂ
ਮਾਤ ਭਮੀ ਲਈ ਅੱਧੀ ਉਮਰ ਜੇਲ ਿਵੱਚ ਰਹੇ ਕਦ
ਜਨਮ: 23 ਜਨਵਰੀ 1809, ਦੇਹਾਂਤ: 28 ਫਰਵਰੀ 1884
ਓ ਡੀਸ਼ਾ ਦੇ ਸੰਬਲਪੁਰ ਿਵੱਚ 23 ਜਨਵਰੀ 1809 ਨ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਵੀਰ ਸਰ ਦਰ ਸਾਏ
ੰ
ੂ
ੁ
ਮਿਹਜ਼ 17 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਿਵੱਚ ਸਤੰਤਰਤਾ ਸੰਗ ਾਮ ਿਵੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਏ ਸਨ।
ੁ
ਂ
ਅਿਜਹਾ ਿਕਹਾ ਜਾਦਾ ਹੈ ਿਕ 75 ਸਾਲ ਦੀ ਆਪਣੀ ਿਜ਼ੰਦਗੀ ਿਵੱਚ ਵੀਰ ਸਰ ਦਰ
ੁ
ਸਾਏ ਨ ਕਰੀਬ ਅੱਧੀ ਉਮਰ 36 ਸਾਲ ਜੇਲ ਿਵੱਚ ਿਬਤਾਏ। ਖਿਰਆਰ ਰਾਜ
ੇ
1826 ਿਵੱਚ ਜਦ ਅੰਗ ੇਜ਼ਾ ਨ ਸ ਪ ਿਦੱਤਾ ਿਗਆ ਤਾ ਸੰਬਲਪੁਰ ਖੇਤਰ ਦੇ ਵੀਰ
ੂ
ਂ
ਂ
ੰ
ਸਰ ਦਰ ਸਾਏ ਨ ਅੰਗ ੇਜ਼ਾ ਨ ਮਾਤ ਭਮੀ ਤ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਲਈ ਲੜਾਈ ਲੜੀ।
ੰ
ੂ
ੂ
ੁ
ੇ
ਂ
ਖਿਰਆਰ ਰਾਜ 1826 ਅੰਗ ੇਜ਼ਾ ਦਆਰਾ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਸਥਾਨਕ ਲਕਾ ਨ ਅੰਗ ੇਜ਼ਾ ਦੇ ਿਖ਼ਲਾਫ਼
ੇ
ਂ
ਂ
ੋ
ਂ
ੁ
ਲੜਾਈ ਿਵੱਚ ਸਰ ਦਰ ਸਾਏ ਦਾ ਸਾਥ ਿਦੱਤਾ। ਸਾਲ 1840 ਿਵੱਚ ਅੰਗ ੇਜ਼ਾ ਨ ਉਨ ਾ ਂ
ਂ
ੇ
ੁ
ਿਵੱਚ ਜਦ ਅੰਗ ੇਜ਼ਾਂ ਨ
ੂ
ੰ
ੰ
ੂ
ਨ ਪਕੜ ਿਲਆ ਅਤੇ 1857 ਤੱਕ 17 ਸਾਲ ਕੈਦ ਿਵੱਚ ਰੱਿਖਆ। ਿਸਪਾਹੀ
ਸ ਪ ਿਦੱਤਾ ਿਗਆ ਤਾਂ ਿਵਦਰੋਹ ਦੇ ਦੌਰਾਨ 1857 ਿਵੱਚ ਜਦ ਜੇਲ ਤ ਬਾਹਰ ਆਏ ਤਾ ਇੱਕ ਲੜਾਕ ਸੈਨਾ
ਂ
ੂ
ੁ
ੂ
ਂ
ਸੰਬਲਪੁਰ ਖਤਰ ਦੇ ਿਤਆਰ ਕਰਕੇ ਿਫਰ ਮਾਤ ਭਮੀ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਲਈ ਜੰਗ ਿਵੱਚ ਕੱਦ ਪਏ। ਉਨ ਾ ਨ ੇ
ੇ
1862 ਤੱਕ ਅੰਗ ੇਜ਼ਾ ਦੇ ਿਖ਼ਲਾਫ਼ ਗਰੀਲਾ ਯੱਧ ਜਾਰੀ ਰੱਿਖਆ ਅਤੇ ਇਸ ਦੌਰਾਨ
ੁ
ੁ
ਂ
ੇ
ੁ
ਵੀਰ ਸਰ ਦਰ ਸਾਏ ਨ ਇੱਕ ਵਾਰ ਵੀ ਅੰਗ ੇਜ਼ਾ ਦੇ ਹੱਥ ਨਹੀ ਆਏ। ਆਖਰਕਾਰ, 1864 ਿਵੱਚ ਇੱਕ
ਂ
ਂ
ੇ
ੰ
ੂ
ੂ
ੂ
ਅੰਗ ੇਜ਼ਾਂ ਨ ਮਾਤ ਭਮੀ ਜਾਸਸ ਨ ਸਾਏ ਨ ਪਕੜਵਾ ਿਦੱਤਾ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਅਦ ਉਹ ਕਰੀਬ 19 ਸਾਲ ਤੱਕ
ੰ
ੂ
ੇ
ੂ
ਜੇਲ ਿਵੱਚ ਰਹੇ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਅੰਗ ੇਜ਼ਾ ਨ ਨਾ ਿਸਰਫ਼ ਸਰ ਦਰ ਸਾਏ ਨ ਤਸੀਹੇ ਿਦੱਤੇ
ੁ
ਂ
ੰ
ਤ ਬਾਹਰ ਕਢਣ ਲਈ ਬਲਿਕ ਉਨ ਾ ਦੇ ਪਿਰਵਾਰ ਅਤੇ ਸਿਹਯੋਗੀਆ ਨ ਵੀ ਅੰਡਮਾਨ ਿਨਕੋਬਾਰ ਜੇਲ
ੱ
ੰ
ਂ
ੂ
ੇ
ਂ
ਲੜਾਈ ਲੜੀ। ਿਵੱਚ ਬੰਦ ਕਰਨ ਅਤੇ ਫਾਸੀ ਤੱਕ ਦਾ ਦੰਡ ਿਦੱਤਾ।
ਂ
ਂ
ਂ
ਜੇਲ ਿਵੱਚ ਰਿਹਣ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਉਨ ਾ ਦੀਆ ਅੱਖਾ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਚਲੀ ਗਈ ਸੀ।
ਂ
ੁ
ਅੰਗ ੇਜ਼ਾਂ ਦਆਰਾ
ਹਾਲਾਿਕ, ਅਿਜਹੀ ਕਹਾਣੀ ਵੀ ਪ ਚਿਲਤ ਹੈ ਿਕ ਅੰਗ ੇਜ਼ਾ ਨ ਉਨ ਾ ਦੀ ਅੱਖ ਫੋੜ
ਂ
ਂ
ਂ
ੇ
ੂ
ਚੇਤਾਵਨੀ ਦੇ ਬਾਵਜਦ ਿਦੱਤੀ ਸੀ। 28 ਫਰਵਰੀ 1884 ਨ ਵੀਰ ਸਰ ਦਰ ਸਾਏ ਨ ਅਸੀਰਗੜ ਜੇਲ ਿਵੱਚ
ੇ
ੂ
ੰ
ੁ
75 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਿਵੱਚ ਆਖਰੀ ਸਾਹ ਿਲਆ ਸੀ। ਸਤੰਤਰਤਾ ਸੰਗ ਾਮ ਅਤੇ
ੁ
ਸਥਾਨਕ ਲਕਾਂ ਨ
ੋ
ੇ
ਂ
ੋ
ੰ
ੂ
ਂ
ਆਿਦਵਾਸੀਆ ਦੇ ਅਿਧਕਾਰਾ ਦੀ ਉਨ ਾ ਦੀ ਲੜਾਈ ਲਕਾ ਨ ਹਮੇਸ਼ਾ ਪ ੇਿਰਤ
ਂ
ਂ
ਅੰਗ ੇਜ਼ਾਂ ਦੇ ਿਖ਼ਲਾਫ਼ ਕਰਦੀ ਰਹੇਗੀ। ਸਾਲ 1986 ਿਵੱਚ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨ ਓਡੀਸ਼ਾ ਦੇ ਉਘੇ
ੱ
ੇ
ਸਤੰਤਰਤਾ ਸੈਨਾਨੀ ਦੇ ਨਾਮ ʼਤੇ ਇੱਕ ਡਾਕ ਿਟਕਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। 22 ਸਤੰਬਰ
ੁ
ੁ
ਲੜਾਈ ਿਵੱਚ ਸਰ ਦਰ
ੇ
ੇ
ੁ
2018 ਨ ਪ ਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰ ਦਰ ਮੋਦੀ ਨ ਝਾਰਸਗੜਾ ਹਵਾਈ ਅੱਡ ਦੀ
ੁ
ੰ
ੂ
ਸਾਏ ਦਾ ਸਾਥ ਿਦੱਤਾ। ਸ਼ਰਆਤ ਕੀਤੀ ਿਜਸ ਦਾ ਨਾਮ ਵੀਰ ਸਰ ਦਰ ਸਾਏ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ, ਝਾਰਸਗੜਾ
ੂ
ੁ
ੁ
ੁ
ੁ
ਕਰ ਿਦੱਤਾ ਿਗਆ। ਪ ੋਗਰਾਮ ਿਵੱਚ ਪ ਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰ ਦਰ ਮੋਦੀ ਨ ਿਕਹਾ ਸੀ,
ੇ
ੇ
ੁ
‘‘ਇਸ ਏਅਰਪੋਰਟ ʼਤੇ ਆਉਣ ਵਾਲ ਯਾਤਰੀ ਵੀਰ ਸਰ ਦਰ ਸਾਏ ਦਾ ਨਾਮ
ੁ
ਸਣਦੇ ਹੀ ਓਡੀਸ਼ਾ ਦੀ ਵੀਰਤਾ, ਓਡੀਸ਼ਾ ਲਈ ਿਤਆਗ, ਓਡੀਸ਼ਾ ਲਈ ਸਮਰਪਣ
ੁ
ਦੀ ਗਾਥਾ ਵੱਲ ਖ਼ਦ ਆਕਰਿਸ਼ਤ ਹੋਣਗੇ।ʼʼ
ਿਨਊ ਇੰਡੀਆ ਸਮਾਚਾਰ | 16–31 ਜਨਵਰੀ, 2023
