Page 13 - NIS Gujarati 16-28 February 2025

વયક્તતવ ડૉ. રામ વનજી ્ુતાર

મૂવત્ણઓ બનાિિી, વિક્રમો બન્્યા

... અને બનાિી દીધી

વિશ્વની િૌથી ઊંચી પ્રવત્ા

ડિૉ. રા્ િનજી િુતાર ખરેખર વિલપકલાની દુવનયા્ાં એક દંતકથા છે. તે્નાં યોગદાનથી ભારતીય

ૈ
કલાત્કતાને િવશ્વક ્ાનયતા ્ળી છે. 'સટેચયુ ઑફ યુવનટી' અને 'સટેચયુ ઑફ પ્રોસપેરરટી' જેિી કાલાતીત
યૂ
રચનાઓ તે્ની અનનય પ્રવતભા અને અતટ િ્પ્પણનું પ્ર્ાણ આપે છે. તે્ની કળા ્ાત્ર પથથરોને આકાર
જ આપતી નથી, પરંતુ તેને બનાિે છે જીિંત...

પૂ વ્ષ પ્રધાનમુંત્ી પુંરડત જવાહરલાલ નહેરુએ ચુંબલ દેવીની ધલનાું ગોંડુર ગામમા થયો હતો, જ વબ્રટશ શા્ન દરવમયાન બોમબે ે
ે
ે
ું
ુ
પ્રેવ્ડેન્્ીનો એક ભાગ હતું. તેમના વપતાનું નામ વનજી હું્રાજ અન
પ્રવતમાનુું અનાવરણ કરતી વખતે રામ વનજી ્ુતારની કળાની
ુ
ુ
ુ
પ્રશું્ા કરી હતી; જયારે વત્ષમાન પ્રધાનમુંત્ી નરેન્દ્ર મોદીએ માતાનું નામ ્ીતાબાઈ હતું. તેમણે મુંબઈની જે. જે. સકૂલ ઑફ આટ્ડમા ું
ુ
ુ
ું
ું
ગુજરાતના મુખયમુંત્ી તરીકે તેમને વવશ્વની ્ૌથી ઊંચી પ્રવતમા 'સટેચય ઑફ પ્રવેશ મેળવયો હતો જયા તેમને મૉડવલગમાું ્ૌથી વધુ ગુણ મેળવવા બદલ
ુ
ું
ુ
ું
યવનટી' બનાવવા માટે પ્દ કયા્ષ હતા, બાદમાું તેમણે તેન ઉદ્ ઘાટન કયું ુ મેયો ગોલડ મેડલ મળયો હતો. તેમના પત્ અવનલ ્ુતાર પણ વયવ્ાય ે
ુ
ુ
હતુ. ું વશલપકાર છે.
ુ
ું
સટેચય ઑફ વલબટતી જોયા પછી, રામ વનજી ્ુતારને વવશ્વની ્ૌથી ઊંચી ઔરગાબાદના પુરાતતવ વવભાગમાું નમૂનાકાર તરીકે કામ કરતી વખતે,
પ્રવતમા બનાવવાની ઇચછા હતી. ્રદાર વલલભભાઈ પટેલની 182 મીટર રામ વનજી ્ુતારે 1954થી 1958 દરવમયાન પ્રાચીન અજુંતા અને ઈલોરા
ુ
ુ
ે
ઊંચી 'સટેચય ઑફ યવનટી' ન વનમા્ષણ કયા્ષ પછી તેમનું સવપન ્ાકાર થયું ુ ગુફાઓનાું વશલપોને પુનરઃસથાવપત કયાું હતાું. 1958થી 1959ની વચ્ માવહતી
ુ
ું
ુ
ુ
હત. ્ુતાર દ્ારા કોતરવામાું આવેલી રાષ્ટ્રવપતા મહાતમા ગાુંધીની પ્રવતમા અને પ્ર્ારણ મુંત્ાલયમાું કામ કયા્ષ પછી, તેમણે રાજીનામું આપયું અને એક
ું
ુ
ુ
ુ
ભારતીય ્ું્દ, ્ય્ત રાષ્ટ્રો મુખયાલય અને વહરોવશમા ્વહત વવશ્વનાું વયાવ્ાવયક વશલપકાર બની ગયા. પદ્મ શ્ી, પદ્મ ભરણ, ટાગોર પુરસકાર,
ું
ૂ
450થી વધુ શહેરોમાું પોતાનો ્દેશ આપી રહી છે. તેમજ મુંગોવલયાનો 'ધ ઓડ્ડર ઑફ પોલર સટાર' પુરસકાર પ્રાપત કરવા ્ાથ ે
ું
તેમન પ્રથમ નોંધપાત્ કાય્ષ મધય પ્રદેશમાું ગાધી ્ાગર ડેમ પર 45 રફટ 'સટેચય ઑફ યવનટી' બનાવવા માટે ફ્ાન્્ની ઇકોલ ્વપરરયર રોબટ્ડ ડી
ુ
ુ
ું
ું
ુ
ુ
ું
ુ
ઊંચ ચુંબલ સમારક હતું. રામ વનજી ્ુતારને 1999માું અટલ વબહારી ્ોરબોન યવનવવ્્ષટી દ્ારા ડો્ટરેટની પદવી આપવામાું આવી જયારે 'સટેચય ુ
ુ
ુ
ું
વાજપેયીનાું પ્રધાનમુંત્ીપદ દરવમયાન કલાતમક કારીગરીમાું તેમની ઉતકૃષ્ટતા ઑફ પ્રોસપરરટી' માટે તેમનું નામ વલડ્ડ બુક ઑફ રેકોર્્ષમા નોંધાય હત. ું ુ
ું
ુ
ે
ુ
ુ
માટે પદ્મશ્ી અને 2016માું પ્રધાનમુંત્ી નરેન્દ્ર મોદીનાું નેતૃતવવાળી ્રકાર હવે રામ વનજી ્ુતાર અને તેમના પત્ ડૉ. અવનલ આર. ્ુતાર ્ાથ ે
ૂ
દ્ારા પદ્મ ભરણ એનાયત કરવામાું આવયો હતો. રામ વનજી ્ુતાર જીવનથી મળીને અયોધયામાું પ્રસતાવવત ભગવાન રામની 251 મીટર ઊંચી પ્રવતમા
મોટાું વશલપો બનાવવામાું માને છે. તેમનો જન્મ 19 ફેબ્ુઆરી 1925ના રોજ ્વહત ભારતમાું ઘણી મોટી પ્રવતમાઓ બનાવી રહા છે. n
ન્યૂ ઇનનડિ્ા સમાચાર 16-28 ફેબ્રુઆરી, 2025 11