Page 51 - NIS Gujarati 16-31 Aug 2022
P. 51
રાષ્ટ્ આાઝાદીનાે આમૃત મહાેત્સવ
ે
ે
ઝાદીનયો અમત મહયોત્સિ દશનાં દરક નાગરરક માટ ગૌરિનયો વિરય છે. આઝાદીનાં 75 િરમાં ભારતે
કૃ
ે
્ટ
ે
લયોકશાહીનાં મૂયળયાંને મજબૂત કયયા છે એટલું જ નહીં પણ વિકાસનાં દરક પાસાની રીતે આપણે આજે વિશ્વમાં
ે
ે
આઘણાં આગળ છીએ. િડારિધાન નરન્દ્ મયોદીએ દશમાં અલગ રીતે અમકૃત મહયોત્સિ મનાિિાનયો સંકલપ લીધયો
ે
્ટ
ે
અને આઝાદીની શતાભદિ સુધી 25 િરનાં સમયગાળાને અમકૃત કાળ તરીક મનાિિાનું આહિાન કયુું છે. અમકૃત કાળમાં દશમાં
ે
ે
દરક ક્ત્રમાં આઝાદીની શતાભદિ સમયે આપણે ક્યાં હયોઈશું તે 25 િર સંકલપ સસનધ્નયો સમય છે. 22 ઓગસ્નાં રયોજ 1921માં
્ટ
મહાત્મા ગાંધીએ વિદશી કપડાંની હયોળી કરીને સિદશીનયો નારયો બુલંદ કયવો હતયો અને અંગ્જો વિરુધ્ અલગ રીતે વિરયોધની
ે
ે
ે
કૃ
ું
શરૂઆત કરી હતી. આ અંકમાં આઝાદીના અમત મહયોત્સિ શખલામાં િાંચયો સિતંત્રતા સેનાનીઓ મેડમ ભીકાજી કામા, સુંદર
શાસ્ત્ી સત્મૂર્િ, કલપ્ાજી કલપ્ન અને ઝ્વેરચંદ કાલીદાસ મેઘાણીની કિાની.....
ે
ે
ભીકાજી કામાઃ તવદશમાં પ્રથમ વાર
ે
ં
ભારતીય ઝડાે ફરકાવનાર મહહલા
ં
ે
ે
ે
્ટ
ભારતની આઝાદીના ચાર દાયકા પહલાં િર 1907માં વિદશમાં રિથમ િાર ભારતનયો ઝડયો લહરાિનાર એક
મટહલા હતી, જેમનું નામ મેડમ ભીકાજી રૂસતમ કામા હતું. તેેમણે જમ્ટનીના સ્ટગાટમાં યયોજાયેલી બીજી
ુ
્ટ
ં
ઇન્ટરનેશનલ સયોખશયસલસ્ કોંગ્સેમાં આ ધિજ ફરકાવયયો હતયો. આ ઝડયો આજના ઝડાથી અલગ અને સિતંત્રતા
ં
પહલાં બનાિિામાં આિેલાં અનેક અનૌપચારરક ઝડામાંથી એક હતયો. મેડમ કામાનાં નામથી લયોકવરિય ભીકાજી
ં
ે
કામાનયો જન્ 24 સપટમબર, 1861નાં રયોજ મુંબઇના પારસી પરરિારમાં થયયો હતયો. મુંબઇ રિેસસડનસીમાં 1896માં
ે
ે
ે
ુ
દકાળ અને પછી પલેગ ફલાયયો ત્ાર ભીકાજીએ લયોકયોની ખૂબ સેિા કરી અને તેમને પણ પલેગ થઈ ગયયો. પલેગની
ે
કૃ
સારિાર માટ તેઓ લંડન ગયા ત્ાં તેમની મુલાકાત રાષટિાદી શયામજી કષમ િમયા અને દાદાભાઈ નિરયોજી સાથે
્ર
થઈ.
તેમની રિેરણાથી મેડમ કામા ભારતીય સિતંત્રતા સંગ્ામમાં જોડાઈ ગયા. એ પછી મેડમ કામાએ 1905માં
લંડનમાં ઇશ્ન્ડયન હયોમ રૂલ સયોસાયટીની થિાપનામાં મદદ કરી, બાદમાં તેઓ પેરરસ જતા રહ્ા અને પેરરસ
ઇશ્ન્ડયન સયોસાયટીની થિાપનામાં મદદ કરી. વિદશમાં રહીને ભારતીય આઝાદીના આંદયોલનમાં સામેલ અનેક
ે
જન્ઃ 24 સપ્મ્બર, 1861, લયોકયો સાથે મળીને તેમણે ક્રાંમતકારી સાટહત્ લખું અને તેને રિકાખશત કરીને લયોકયો સુધી પહોંચાડિામાં મહતિપૂણ્ટ
ે
મૃતુઃ 13 આાેગસ્,1936 ભૂમમકા નનભાિી. તેમનાં લેખ અને ભારણથી ક્રાંમતકારીઓને રિેરણા મળી. ભારતીય સિતંત્રતા માટ સતત સરક્રય
ે
્ટ
મેડમ કામાએ જમ્ટનીના સ્ટગાટમાં યયોજાયેલી બીજી સયોખશયસલસ્ કોંગ્ેસમાં ભાગ લીધયો હતયો. 22 ઓગસ્,
ુ
1907નાં રયોજ યયોજાયેલા આ સંમેલનમાં તેમણે માનિાચધકાર અને સમાનતાના સિાલ ઉ્ાવયા અને બબ્ટટશ
શાસનમાંથી ભારતને આઝાદી અપાિિાની અપીલ પણ કરી હતી. કામાએ ત્ાં બબ્ટટશ ઝડયો જોયયો તયો તેની
ં
ં
કામાઓો જમ્ચન્રીમાં હટાિીને ભારતનયો નિયો ઝડયો ફરકાિી દીધયો, જેને તેમણે ભારતીય સિતંત્રતાનયો ધિજ કહ્યો હતયો. બાદમાં આ
ે
ં
સંમલનમાં ભબ્ડટિ ઝડાને ભારત લાિિામાં આવયયો અને પૂણેના મરા્ા અને કસરી પુસતકાલયમાં રાખિામાં આવયયો. મેડમ કામાએ
ો
રડઝાઇન કરલા આ ઝડાનાં આધાર જ ભારતીય સિાભભમાનનાં રિતીક સમાન િત્ટમાન ધિજને બનાિિામાં
ે
ં
ે
ં
ઝિાો જોયાો તાો તન ો આવયયો. સિતંત્રતા માટ મેડમ કામાનયો સંઘર્ટ અને ત્ાગનાં િારસાનું ભારતે સન્ાનપૂિ્ટક જતન કયુું છે.
ો
ે
ો
હટાવ્રીન ભારતનાો 26 જાનુઆરી, 1962નાં રયોજ ટપાલ વિભાગે તેમની સ્કૃમતમાં ટપાલ ટટરકટ જારી કરી હતી. મેડમ કામા ધીરજ,
ઝિાો સભામાં રિમતબધ્તા અને રાષટ રિેમનું ઉદાહરણ છે. મુંબઇ સ્થિત રાજભિનમાં જલ ભૂરણ ભિન અને ક્રાંમતકારીઓની
ં
્ર
ે
ે
ફરકાવ્રી દ્રીધાો, જમનો ગેલેરીનું ઉદઘાટન કરતા િડારિધાન નરન્દ્ મયોદીએ મેડમ કામાનાં યયોગદાનને યાદ કરતા જણાવયું હતું ક, “મેડમ
ો
ો
તમણો ભારત્રીય ભીકાજી કામાએ પયોતાના સાધન સંપન્ન જીિનનયો ત્ાગ કરીને આઝાદીની મશાલ રિજિસલત કરી હતી. આપણા
ં
િત્ટમાન વત્રરગાની રિેરણાનયો સ્તયોત મેડમ કામા અને શયામજી કષણ િમયા જેિા સેનાની હતા. સામાસજક, પારરિારરક,
કૃ
સ્વતંત્તાનાો ધ્વજ િૈચારરક ભૂમમકા કયોઇ પણ હયોય, આંદયોલન દશ-વિદશમાં ગમે ત્ાં હયોય, લક્ષ્ એક જ હતયો. ભારતની સંપૂણ્ટ
ે
ે
કહાો. આઝાદી.” 13 ઓગસ્, 1936નાં રયોજ 74 િરની ઉમર મેડમ કામાએ પારસી જનરલ હયોસસપટલમાં જીિનનયો
ં
્ટ
ે
અંમતમ શ્વાસ લીધયો.
ન્યૂ ઇન્ડિયા સમાચાર | 16-31 ઓગસ્ટ, 2022 49
