Page 52 - NIS Gujarati 16-31 Aug 2022

રાષ્ટ્ આાઝાદીનાે આમૃત મહાેત્સવ

સુંદર શાસ્ત્ી સતમયૂતતઃ મદાસ પાસે
પિ

જળાશયનું નનમા્તણ કરાવ્યું

સવિનય કાનૂન ભંગ અને ભારત છયોડયો આંદયોલનમાં ભાગ લેનાર ભારતના રિસસધ્ ક્રાંમતકારી નેતા એસ સત્મૂર્ત મહાન
િકતા, ખશક્ણવિદ અને કલા પારખુની સાથે સાથે ત્ાગ અને સાહસની મૂર્ત પણ હતા. તેમણે ખશક્ણ અને સમાજ
ં
્ર
કલ્ાણનાં ક્ત્રમાં આજીિન યયોગદાન આપય. વયિસાયે િકીલ સંદર શાસ્તી સત્મૂર્ત બહુ નાની ઉમરમાં જ રાષટીય
ં
ે
ુ
ુ
ે
્ટ
આંદયોલનથી રિભાવિત થયા હતા. દશને આઝાદ કરાિિાની ઇચ્છા તેમને ક્રાંમતનાં માગ પર લઈ ગઈ હતી. ઉત્ષટ અન ે
કૃ
ુ
રિભાિશાળી િ્તા એસ સત્મૂર્ત તામમલનાડના પુદકયોટ્ઇ રજિાડાના મતરુમયમના નનિાસી હતા. તેમનયો જન્ 19
ુ
ં
ઓગસ્, 1887નાં રયોજ થયયો હતયો. પરપરાગત િાતાિરણમાં તેમનયો ઉછેર થયયો અને મદ્ાસમાં અભયાસ પૂરયો કયયા પછી
તેમણે થયોડયો સમય િકીલાત કરી. બાદમાં ભારતીય રાષટીય કોંગ્સમાં સામેલ થઈ ગયા. તેમણે સામ્ાજ્િાદી શાસનનાં
ે
્ર
ુ
ે
વિરયોધમાં સરક્રય રીતે ભાગ લીધયો. બંગાળનં વિભાજન હયોય ક રયોલેટ એક્ટ, જસલયાંિાલા બાગ હત્ાકાંડ હયોય ક ે
ં
સાઇમન કમમશનનયો વિરયોધ. સત્મૂર્ત હમેશા આગળ રહ્ા. તેઓ િાયકયોમ સત્ાગ્હ, મી્ાના સત્ાગ્હ અને ગુરિાયર
ે
મરદરના આંદયોલનમાં પણ સામેલ રહ્ા. તેમણે સિદશી આંદયોલનમાં પણ ભાગ લીધયો. 1919માં કોંગ્સે તેમને બબ્ટનમાં
ં
ે
ે
્ટ
ં
ે
ે
જન્ઃ 18 આાેગસ્, 1887, રયોલેટ એક્ટ અને મયોન્ટગુ ચેમસફયોડ સુધારાનયો વિરયોધ કરિા માટ પયોતાના રિમતનનચધ તરીક પસંદ કયયા. તેઓ રિારભમાં
ે
મૃતુઃ 28 માચ્ત, 1943 ગાંધીિાદી હતા અને પછી કોંગ્ેસ સયોશયસલસ્ બની ગયા. સત્મૂર્ત, સીઆર દાસ અને મયોતીલાલ નહરુ જેિા િરરષ્
ે
કોંગ્સી નેતાઓ સાથે સિરાજ પાટકીમાં સામેલ થયા. સત્મૂર્ત, સીઆર દાસ અને મયોતીલાલ નહરુ જેિા િરરષ્ કોંગ્ેસી
ે
ં
ં
નેતાઓ સાથે સિરાજ પાટકીમાં સામેલ થયા. 1930માં મદ્ાસમાં એક મરદરમાં વત્રરગયો ફરકાિિાનયો રિયત્ન કરિા બદલ
બંગાળનાં ભાગલા તેમની ધરપકડ કરિામાં આિી. 1937માં મદ્ાસ વિધાનસભામાં કોંગ્સની જીતમાં સત્મૂર્તએ મહતિની ભૂમમકા ભજિી
ે
ે
ૂ
ે
ે
ો
હાોય ક રાોલટ ઓોક, હતી. 1939માં તેઓ મદ્ાસમાં મેયર બન્યા ત્ાર શહરમાં પાણીની સમસયા હતી, જેને દર કરિા માટ તેમણે જળાશયન ં ુ
ો
ુ
ે
ૂ
ૂ
ે
ુ
ૂ
જશલયાંવાલા બાગ નનમયાણ કરિાનં વિચાયું. દરદ્ષટા રાજનીમતજ્ સત્મૂર્તએ જળ પુરિ્યો િધારિા માટ શહરથી 50 રકલયોમીટર દર પંડીમાં
ે
ુ
ુ
ે
જળાશયનં નનમયાણ કયું. મહતિની િાત એ છે ક આજે પણ ચન્નાઇ માટ આ એક માત્ર જળાશય છે. આટલં જ નહીં, તેઓ
ુ
ે
હતાકાંિ હાોય ક વિવિધ સમાજસિી સંગ્નયોના સિયંસિકયોની મદદથી મદ્ાસ શહર માટ સૌંદયથીકરણ યયોજના લાગુ કરનાર રિથમ વયક્ત
ો
ે
ે
ે
ે
સાઇમન કતમિનનાો હતા. 1942માં ભારત છયોડયો આંદયોલન શરૂ થયા બાદ અંગ્ેજોએ તેમની ધરપકડ કરી લીધી અને તેમની હરાનગમત કરી.
ે
તવરાોધ, સતમૂતત મિ તેમનાં પર કસ ચલાિિમાં આવયયો અને જેલિાસની સજા સંભળાિીને તેમને અમરાિતી જેલમાં મયોકલી દીધા. જેલમાં
ે
ૂ
ુ
હમોિા સાૌથ્રી મજર કરાિી હયોિાતી તેમનાં આરયોગય પર ગંભીર અસર પડી. આ દરમમયાન, તેમને કરયોડરજજની સમસયા પણ થઈ. 28
ં
ુ
ુ
્ટ
ઓાગળ રહા માચ, 1943નાં રયોજ મદ્ાસની જનરલ હયોસસપટલમાં તેમનં અિસાન થઈ ગયં. સત્મૂર્તને એક અન્ય સિતંત્રતા સેનાની ક ે
ે
કામરાજના ગુરૂ તરીક પણ યાદ કરિામાં આિે છે, જેઓ બાદમાં તામમલનાડના મુખ્યમત્રી બન્યા. સત્મૂર્ત લયોક કલામાં
ં
ુ
ૂ
ં
પણ નનપુણ હતા. તેઓ કણયાટક લયોક કલામાં પારગત હતા. તેમણે મદ્ાસમાં સંગીત અકાદમીની થિાપનામાં મહતિપણ ્ટ
ં
ભૂમમકા ભજિી. સત્મૂર્ત લયોકનેતા હતા, જે હમેશા સામાન્ય માણસયોનાં ટહત માટ કામ કરતા રહ્ા.
ે
ક કલપ્પન: કરળના ગાંધી તરીક
ે
ે
ે
ે
જણીતા સ્વતંત્રતા સેનાની
જન્ઃ 24 આાેગસ્, 1889 મૃતુઃ 7 આાેક્ટાેબર, 1971
ે
ે
ે
કરળના અગ્ણી સિતંત્રતા સેનાનીઓમાંના એક ક કલપ્પને સમાજ હ્ળ અસહકારની ચળિળનયો ભાગ બનિાનયો નનણ્ટય લીધયો. એ પછી
ે
સુધારક, ખશક્ણવિદ અને પત્રકાર તરીક પણ અમીટ છાપ છયોડી. 24 તેમને રયોકનારુ કયોઇ ન હતું. કલપ્પને પયયાનૂર અને કાલીકટ મી્ાના
્
ે
ે
ં
ે
ઓગસ્, 1889નાં રયોજ કાલીકટ પાસે નાના ગામમાં જન્લા કલપ્પને બે સત્ાગ્હયોનું નેતતિ કયુું અને મહાત્મા ગાંધી દ્ારા શરૂ કરિામાં
ે
કૃ
લડાઈ લડી-એક સામાસજક સુધારાઓ માટ અને બીજી અંગ્ેજો સામે. આિેલા વયક્તગત સત્ાગ્હ આંદયોલનમાં કરળનાં રિથમ સત્ાગ્હી
ે
ે
ે
ે
કલપ્પનને તેમના સિભાિ અને અટહસાના ગુણયોને કારણે કરળના ગાંધી તરીક પસંદ કરિામાં આવયા. 1932માં િાયકયોમ સત્ાગ્હ અને
ે
તરીક ઓળખિામાં આિે છે. કરળનાં લયોકયોને કલપ્પનનાં માધયમથી ગુરિાયર સત્ાગ્હને કારણે કલપ્પન કરળના સિતંત્રતા સંગ્ામમાં
ે
ે
ે
ે
ે
ગાંધીિાદી આદશવોનયો પરરચય થયયો. કલપ્પને મહાત્મા ગાંધીનાં નેતકૃતિ જાણીતા બન્યા. 1942માં ભારત છયોડયો આંદયોલનમાં ભાગ લેિા બદલ
ે
50 ન્યૂ ઇન્ડયરા સમરાચરાર | 16-31 ઓગસ્ટ, 2022