Page 10 - NIS Kannada 16-30 April 2022
P. 10
ವಯುಕಿ್ತತವಾ
ಡಾ. ಧ�ೊೇಂಡ�ೊೇ ರ�ೇಶವ ಕವ�ಕಾ
ಮಹಿಳಾ ಸಬಲಿತೇಕರಣದ ಹರಿಕಾರ
ಒಂದು ದಿನ ಮುರುಡು ಎಂಬ ಪುಟಟು ಊರಿನಲ್ಲಿ ಅಪಾರ ಸಂರರಾಮ ಮನೆರಾಡಿತುತ. ಮಹಾರಾಜ
ಗಾಯಕಾ್ವಡ್ ಅವರ ಬರೆೋ�ಡಾದ ಪರಾತಿನಿಧಿ ಊರಿನ ಪರಾತಿಯಬ್ಬ ಬಾರಾಹ್ಮಣನಿಗೋ ಹತುತ
ದಾ
ರೋಪಾಯಿಗಳನುನು ದಕ್ಷಿಣೆಯಾಗಿ ನಿ�ಡುತಿತದರು. ಕೆ�ಶವಪಂತ ಕವೆಮಾ ಅವರ ಕುಟುಂಬವೂ ಇದೆ�
ಊರಿನಲ್ಲಿತುತ. ಇದನುನು ಕೆ�ಳ್ದ ಕುಟುಂಬದ ಹಿರಿಯ ಮಗ ಭಿ�ಕೋ ತನನು ತಾಯಿಗೆ ದಕ್ಷಿಣೆಯನುನು
ಸಿ್ವ�ಕರಿಸಲು ಒತಾತಯಿಸಿದನು. ಆದರೆ ತಾಯಿ ನಿರಾಕರಿಸಿದರು, ನಮ್ಮ ಕುಟುಂಬ ಈ ಹಿಂದೆ
ಬರೆೋ�ಡಾದ ಮಹಾರಾಜರಿಗೆ ಸಾಲ ನಿ�ಡಿತುತ. ನಾವು ಈಗ ದಕ್ಷಿಣೆಯನುನು ತೆಗೆದುಕೆೋಂಡರೆ
ತ
ನಮ್ಮ ಸಾ್ವಭಿರಾನ ಏನಾಗುತದೆ ಎಂದರು. ಭಿ�ಕೋವಿಗೆ ಅಸರಾಧಾನವಾಯಿತು.
ಮತೆೋತಂದೆಡೆ, ಅವನ ಕರಿಯ ಸಹೆೋ�ದರ ಧೆೋ�ಂಡು ಇದನುನು ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಆಲ್ಸಿದನು
ಮತುತ ನೆನಪಿನಲ್ಲಿಟುಟುಕೆೋಂಡನು. ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ ತಾಯಿಯ ಬೆೋ�ಧನೆಗಳನುನು ಮ್ೈಗೋಡಿಸಿಕೆೋಂಡಿದ ದಾ
ಧೆೋ�ಂಡು, ಡಾ.ಧೆೋ�ಂಡೆೋ� ಕೆ�ಶವ ಕವೆಮಾಯಾಗಿ ಪರಾವಧಮಾರಾನಕೆಕಾ ಬಂದರು, ಮಹಿಳಾ
ಸಬಲ್�ಕರಣಕಾಕಾಗಿ ತಮ್ಮ ಇಡಿ� ಜಿ�ವನವನುನು ಮುಡಿಪಾಗಿಟಟುರು.
ಜನನ: ಏಪ್ರಿಲ್ 18, 1858 | ನಿಧನ: ನವ�ಂಬರ್ 9, 1962
ಧೆೋ�ಂ ಡೆೋ� ಕೆ�ಶವ ಕವೆಮಾ ಅವರು ಏಪಿರಾಲ್ 18, 1858 ರಂದು ಒಪಿನಿಯನ್ ನಲ್ಲಿ ಅವರ ಬಗೆಗೆ ಬರೆದರು. ಆಗ ಗಾಂಧಿ�ಜಿ ದಕ್ಷಿಣ
ದಾ
ಲಿ
ಮಹಾರಾಷ್ದ ರತನುಗಿರಿ ಜಿಲೆಲಿಯ ಶೆರಾವಲ್ ಗಾರಾಮದಲ್ಲಿ
ಆಫ್ರಾಕಾದಲ್ಲಿದರು. ಆದರೆ ಕವೆಮಾಯವರ ಬಗೆಗೆ ಬರೆಯದೆ ಇರಲಾಗಲ್ಲ. 1914
ಕಡಿಮ್ ಆದಾಯದ ಕುಟುಂಬವಂದರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರು 1881 ರಲ್ಲಿ ರಲ್ಲಿ, ಕವೆಮಾ ಕೆಲಸಕೆಕಾ ರಾಜಿ�ನಾಮ್ ನಿ�ಡಿ ತಮ್ಮ ಸಂಸೆಥಾಗೆ ಸಂಪೂಣಮಾವಾಗಿ
ಮ್ಟ್ರಾಕು್ಯಲೆ�ಷನ್ ಪರಿ�ಕ್ೆಯಲ್ಲಿ ಉತಿತ�ಣಮಾರಾದ ನಂತರ ಮುಂಬೆೈನ ಅಪಿಮಾಸಿಕೆೋಂಡರು. ಜಪಾನ್ ನ ಟೆೋ�ಕಯದ ಮಹಿಳಾ ವಿಶ್ವವಿದಾ್ಯಲಯದ
ಎಲ್ಫೂನ್ ಸೆೋಟು�ನ್ ಕಾಲೆ�ಜಿಗೆ ಸೆ�ರಿಕೆೋಂಡರು. 1891 ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಪೂನಾದ ಬಗೆಗೆ ತಿಳ್ದ ಅವರು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳಾ ವಿಶ್ವವಿದಾ್ಯಲಯವನುನು
ಪರಾಸಿದಧಿ ಫಗುಮಾಸನ್ ಕಾಲೆ�ಜಿನಲ್ಲಿ ಗಣಿತವನುನು ಕಲ್ಸಲು ಪಾರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಪಾರಾರಂಭಿಸಲು ನಿಧಮಾರಿಸಿದರು ಮತುತ ಅದಕಾಕಾಗಿ ಹಣವನುನು ಸಂಗರಾಹಿಸಲು
ದಾ
ಇದು ದೆ�ಶವು ಕಾರಾಂತಿಕಾರಿ ಬದಲಾವಣೆಗೆ ಒಳಗಾಗುತಿತದ ಸಮಯ. ವಿದೆ�ಶ ಪರಾವಾಸ ರಾಡಿದರು. ಕವೆಮಾ ವಿಶ್ವವಿದಾ್ಯನಿಲಯಕೆಕಾ ಸುರಾರು
ರಾಜಾರಾಮ್ ಮ�ಹನ್ ರಾಯ್, ಈಶ್ವರಚಂದರಾ ವಿದಾ್ಯಸಾಗರ್, ವಿಷು್ಣ 2.5 ಲಕ್ಷ ರೋಪಾಯಿಗಳ ದೆ�ಣಿಗೆಯಂದಿಗೆ ಅಡಿಪಾಯ ಹಾಕದರು,
ಶಾಸಿ್ರಿ, ಪಂಡಿತ ರರಾಬಾಯಿ ಮತುತ ಜೆೋ್ಯ�ತಿರಾವ್ ಫ್ಲೆಯಂತಹ ಆದರೆ ಹಣಕಾಸಿನ ಕೆೋರತೆಯಿಂದಾಗಿ ಕೆಲಸವು ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿಯ�
ಥಾ
ಮಹಾನ್ ಸುಧಾರಕರನುನು ಕವೆಮಾ ಭೆ�ಟ್ಯಾದರು. ಕವೆಮಾ ಸಗಿತಗೆೋಂಡಿತು.
ಬ�ೇಟಿ ಬಚಾವೇ-ಬ�ೇಟಿ
ಅವರ ದೃಷ್ಟುಕೆೋ�ನಗಳನುನು ಒಪಿ್ಪಕೆೋಂಡರು ಮತುತ ದೆ�ಶದಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಸನಿನುವೆ�ಶದಲ್ಲಿ ಮುಂಬೆೈನ ಖಾ್ಯತ
ಪಢಾವೇ ಮತ್ ್ತ
ಮಹಿಳೆಯರ, ವಿಶೆ�ಷವಾಗಿ ವಿಧವೆಯರ ಪರಿಸಿಥಾತಿಯನುನು ಕೆೈಗಾರಿಕೆೋ�ದ್ಯಮ ವಿಠಲದಾಸ್ ದಾಮ�ದರ್ ಠಾಕರಸಿ�
ಠಾ
ಮಹಳಾ ಸಬಲ್ೇಕರಣರ�ಕು
ಸುಧಾರಿಸಲು ಕೆಲಸ ರಾಡಲು ಪರಾತಿಜ್ೆ ರಾಡಿದರು. ಕವೆಮಾ ಅವರು ಈ ವಿಶ್ವವಿದಾ್ಯಲಯಕೆಕಾ 15 ಲಕ್ಷ ರೋಪಾಯಿ ದೆ�ಣಿಗೆ
ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ರ�ೇಂದರಿ
ಅವರು 14 ವಷಮಾದವರಾಗಿದಾದಾಗ ರಾಧಾಬಾಯಿ ಅವರನುನು ನಿ�ಡಿದರು. ಅದರ ನಂತರ, ವಿಶ್ವವಿದಾ್ಯನಿಲಯವನುನು
ಸರಾಕಾರದ ಯೇಜನ�ಗಳು
ವಿವಾಹವಾದರು. ಆದರೆ 1891 ರಲ್ಲಿ, ಆಕೆ ಮಗುವಿಗೆ ಠಾಕರಸಿ�ಯವರ ತಾಯಿಯ ಗೌರವಾರಮಾವಾಗಿ
ಮಹಳಾ ನ�ೇತೃತವಾದ
ಜನ್ಮ ನಿ�ಡುವ ಸಂದರಮಾದಲ್ಲಿ ಚಕಕಾ ವಯಸಿ್ಸನಲ್ಲಿಯ� “ಶಿರಾ�ಮತಿ ನತಿಬಾಯಿ ದಾಮ�ದರ್ ಠಾಕರಸಿ� (ಎಸ್
ಅಭಿವೃದಿಧಿಗ� ಅಡಿಪಾಯ
ನಿಧನರಾದರು. ಇದು ಕವೆಮಾ ಅವರ ಮ್�ಲೆ ಗಾಢ ಪರಿಣಾಮ ಎನ್ ಡಿ ಟ್) ವಿಶ್ವವಿದಾ್ಯಲಯ” ಎಂದು ಮರುನಾಮಕರಣ
್ತ
ಹಾಕ್ತ್ವ�.
ಬಿ�ರಿತು. ರಾಡಲಾಯಿತು. ಈ ವಿಶ್ವವಿದಾ್ಯನಿಲಯವನುನು 1916 ರಲ್ಲಿ
ಇದರ ನಂತರ, ಕವೆಮಾ ಕೆ�ವಲ ಬಾಲ್ಯವಿವಾಹದಂತಹ ಸಮಸೆ್ಯಗಳು ಕೆ�ವಲ ಐದು ವಿದಾ್ಯರ್ಮಾಗಳೆೊಂದಿಗೆ ಸಾಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. ಆದರೆ ಇಂದು ಈ
ಮತುತ ಆರಂಭಿಕ ಗಭಾಮಾವಸೆಥಾಯಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಸಮಸೆ್ಯಗಳ ಬಗೆಗೆ ವಿಶ್ವವಿದಾ್ಯಲಯದ 26 ಕಾಲೆ�ಜುಗಳಲ್ಲಿ ಸಾವಿರಾರು ವಿದಾ್ಯರ್ಮಾನಿಯರು
ಲಿ
ರಾತರಾವಲದೆ ಇತರ ವಿಷಯಗಳ ಬಗೆಗೆಯೋ ಚಂತಿಸಿದರು. ಆದಾಗೋ್ಯ, ವಾ್ಯಸಂಗ ರಾಡುತಿತದಾದಾರೆ. ಶಿಕ್ಷಣದ ಜತೆಗೆ ಜಾತಿ�ಯತೆಯ
ದೆ�ಶದಲ್ಲಿ ಉತಮ ರಾದರಿಯನುನು ಸಾಥಾಪಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ, ಅವರು ವಿಚಾರದಲೋಲಿ ಕವೆಮಾ ಕೆಲಸ ರಾಡಿದರು. ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣವನುನು
ತ
ತ
ಸೆನು�ಹಿತನ ವಿಧವಾ ಸಹೆೋ�ದರಿ ಗೆೋ�ದುಬಾಯಿಯನುನು ವಿವಾಹವಾದರು. ಉತೆ�ಜಿಸಲು ಕವೆಮಾಯವರು “ಮಹಾರಾಷ್ ಗಾರಾಮ ಪಾರಾರಮಕ ಶಿಕ್ಷಣ
ಕವೆಮಾ ಸರಾಜದಿಂದ ಬಹಿಷಾಕಾರಕೆೋಕಾಳಗಾದರು. ಇದರ ನಂತರ, ಅವರು ಸಮತಿ” ಯನುನು ಸಾಥಾಪಿಸಿದರು. ಇದು ಕರಾಮ್�ಣ ವಿವಿಧ ಗಾರಾಮಗಳಲ್ಲಿ 40
ಪುಣೆಯ ಹಿಂಗೆನುಯಲ್ಲಿ ವಿಧವೆಯರಿಗಾಗಿ ದೆ�ಶದ ಮದಲ ಶಾಲೆಯನುನು ಪಾರಾರಮಕ ಶಾಲೆಗಳನುನು ತೆರೆಯಿತು. ಎಲಾಲಿ ಮನುಷ್ಯರು ಸರಾನರು
ಸಾಥಾಪಿಸಿದರು. ಕವೆಮಾಯವರ ವಿಧವಾ ಅತಿತಗೆ ಪಾವಮಾತಿ ಅಠಾವಳೆ ಶಾಲೆಯ ಎಂದು ಜನರಿಗೆ ಕಲ್ಸುವ ಗುರಿಯಂದಿಗೆ ಅವರು “ಸಮತಾ ಸಂಘ”
ಪರಾರಮ ವಿದಾ್ಯರ್ಮಾನಿ. 1907 ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಪುಣೆಯಲ್ಲಿ ಬಾಲಕಯರ ವಸತಿ ವನುನು ಸಾಥಾಪಿಸಿದರು.
ಶಾಲೆಯಾದ ಮಹಿಳಾ ವಿದಾ್ಯಲಯವನುನು ಸಾಥಾಪಿಸಿದರು. 1955 ರಲ್ಲಿ, ಅವರಿಗೆ ಸಕಾಮಾರ “ಪದ್ಮ ವಿರೋಷಣ” ಪರಾಶಸಿತಯನುನು
ಕವೆಮಾಯವರ ಕೆಲಸವು ಎಷಟುರ ಮಟ್ಟುಗೆ ಪರಾತಿಧ್ವನಿಸಿತು ಎಂದರೆ, ನಿ�ಡಿತು. ಅವರಿಗೆ 1958 ರಲ್ಲಿ ದೆ�ಶದ ಅತು್ಯನನುತ ಗೌರವವಾದ “ಭಾರತ
ಸ್ವತಃ ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿಯವರೆ� ತಮ್ಮ ವಾರಪತಿರಾಕೆ ಇಂಡಿಯನ್ ರತನು” ಪರಾಶಸಿತಯನುನು ಪರಾದಾನ ರಾಡಲಾಯಿತು.
8 ನ್ಯೂ ಇಂಡಿಯಾ ಸಮಾಚಾರ ಏಪ್ರಿಲ್ 16-30, 2022