Page 56 - NIS Gujarati 16-30 June 2022
P. 56
રાષ્ટ અમૃત મહાેત્સવ
વા મુક્ત સંગ્ામ એક એવી અમર જ્ોતત છે, જે
ઇતતિાસનાં િજારો ઝઝાવાતોનો સામનો કરીને
ં
ુ
ં
પણ પ્રજવસલત રિી. કકલલી સંગ્ામથી માંડીને
ગો છત્રપતત શશવાજી મિારાજ અને સંભાજીના ને્ૃતવમાં
ે
મરાઠાઓના સંઘષ્ન સુધી, ગોવાને સવતંત્ર કરાવવા માટ અનેક પ્રયાસ
ે
ે
ે
ે
“દશ ત� ગ�વ� પહલ�ં આ�ઝ�દ થયા. ગોવા મુક્ત સંગ્ામનો અંતતમ તબક્ો લગભગ 76 વષ્ન પિલાં
ે
ૂ
ે
ે
થઈ ગય� હત�. દશન� મ�ટ� સમાજવાદી નેતા ડો. રામમનોિર લોહિયાએ 18 જન, 1946નાં રોજ
ે
ે
શરૂ કયયો િતો, જે ગોવાની આઝાદીનું પ્રથમ સત્ાગ્િ આંદોલન
ે
ભ�ગન� લ�ક�ને પ�ત�ન�ં િ્ું. લોહિયાએ ગોવા રિાંતતને જે મશાલ પ્રજવસલત કરી તેને કારણે
ે
ે
આવધક�ર મળી ગય� હત�. ગોવાવાસીઓમાં ચેતના આવી અને તેમણે ભારતીય સવતંત્રતા
ે
હવે તેમની પ�સે પ�ત�ન�ં સંગ્ામમાંથી પ્રેરણા લીધી અને તેઓ સંગહઠત થયા. ગોવા રિાંતતમાં
સપન�ને જીવવ�ન� વવકલ્પ સેનાનીઓનું બસલદાન પણ ભૂલી શકાય તેમ નથી. ગોવાને પોટગીઝોના
ે
ુ
્ન
ે
ે
હત�. તેમની પ�સે વવકલ્પ પંજામાંથી છોડાવવા માટ ‘આઝાદ ગોમાંતક દલ’ નામનું રિાંતતકારી
ૂ
ે
હત� ક તેઆ� શ�સન સત્� સંગઠન પણ સક્રિય િ્ું. 18 જન, 1946થી લગભગ 14 વષ્ન બાદ 18-
ે
ે
ે
ે
મ�ટ સંઘષ્સ કરી શકત� હત�, 19 ક્ડસેમબર, 1961નાં રોજ ભારત સરકાર ‘ઓપેરશન વવજય’ દ્ારા
પદ પ્રવતષ્� લઈ શકત� હત�. ગોવાનો આઝાદ કરાવયું. આ રીતે જોઇએ તો આ વષ્ન ગોવા મુક્ત
આંદોલનની 76મી વષ્નગાંઠ છે અને ગોવા મુક્તની 61મી વષ્નગાંઠ છે.
પણ આનેક સેન�નીઆ�ેઆે તે ગોવાને પોટગીઝોના શાસનમાંથી મુ્ત કરાવવા માટ 1946થી માંડીને
ે
્ન
ુ
ે
છ�ડીને ગ�વ�ની આ�ઝ�દી મ�ટ ે 1961 દરતમયાન અસંખ્ હિનદસતાનીઓએ બસલદાન આપયું. અનેક
ે
ુ
સંઘષ્સ આને બનલદ�નન� મ�ગ્સ સેનાનીઓ વષયો સુધી પોટગીઝ જેલમાં રહ્ા અને તેમનો અત્ાચાર
ે
ુ
્ન
ે
ે
આપન�વ�ે. ગ�વ�ન�ં લ�ક�ેઆે સિન કયયો. ગોવાની આઝાદી માટ બધાંએ એક થઈને સામનો કયયો.
ે
પણ મુક્તિ આને સ્વર�જ મ�ટ ે ગોવાની મુક્ત માટ ભારતના તમામ ખૂણામાંથી અવાજ ઉઠ્ો િતો.
ે
્ન
ુ
ે
આ�ંદ�લન�ને ક્�રય ર�કવ� પોટગીઝોએ આંદોલનને કચડી નાખવા માટ અનેક આંદોલનકારીઓ
ે
ે
ે
ે
ન દીધું. તેમણે ભ�રતન� અને રિાંતતકારીઓની ધરપકડ કરી અને લાંબી સજા સંભળાવી. તેમ
ે
ઇવતહ�સમ�ં સ�ૌથી લ�ંબ� છતાં, ગોવામાં આંદોલનની ઝડપ ક્યારય ધીમી ન થઈ અને ત્ાંની જેલો
ે
ે
સત્ાગ્િીઓથી ભરાઈ ગઈ. કટલાંક સત્ાગ્િીઓને તો આક્ફ્કન દશ
સમય સુધી આ�ઝ�દીની મશ�લ અંગોલાની જેલમાં પણ રાખવામાં આવયા.
પ્રજવનલત ર�ખી.” લુઈસ દી તમનેઝીસ રિેગેનઝા, વત્રસતા અને રિેગાંઝા દ કન્ા, જ્ુસલઓ
ુ
ે
ે
ે
-નરન્દ્ર મ�દી, વડ�પ્રધ�ન તમનેઝીસ િોય ક, પુરુષોત્તમ કાકોડકર, લક્ષીકાંત ભેંબર જેવા સેનાની
ે
ક પછી બાલારાયા માપારી જેવા યુવાનોનું બસલદાન િોય, આપણા અનેક
ે
સેનાનીઓએ આઝાદી બાદ પણ આંદોલન કયમા, તકલીફો ભોગવી,
બસલદાન આપયું, પણ આંદોલન રોકવા ન દીધું. ગોવાની આઝાદીના
સંઘષ્ન દરતમયાન ગોવા મુક્ત વવમોચન સતમતતના સત્ાગ્િમાં 31
સત્ાગ્િીઓએ પોતાનાં પ્રાણ ગુમાવયા િતા. આઝાદ ગોમાંતક દળ
સાથે જોડાયેલા અનેક નેતાઓએ પણ ગોવા આંદોલન માટ પોતાનું
ે
ે
સવ્નસવ ત્ાગી દીધું િ્ું. પ્રભાકર વત્રવવરિમ વવદ્, વવશ્વનાથ લવાંડ,
ે
ે
જગન્ાથી જોષી, નાના કાજરકર, સુધીર ફડક જેવા અનેક સેનાનીઓએ
ે
ગોવા, દમણ, દીવ, દાદરા અને નગરિવેલીની આઝાદી માટ સંઘષ્ન કયયો
અને આ આંદોલનને ક્દશા આપી િતી.
આઝટાદીનટા અમકૃતિ મિોત્સવની શુંિલટામાં આ અંકમાં રોવટા મુક્તિ
ે
દદવસ આંદોલન સટાથ સંકળટાયેલટા ક્ાંતતિવીરોની કિટાની....
54 ન્યૂ ઇન્ડિયા સમાચાર | 16-30 જન, 2022
યૂ
