Page 57 - NIS Gujarati 16-30 June 2022
P. 57
રાષ્ટ અમૃત મહાેત્સવ
ે
મધ્ય ન્મયેઃ ગાેવાને અાઝાદ માેહન રાનડઅે પાેર્ય્ટગ્ની
ે
કરાવવામાં મહત્વની ભયૂવમકા જ્માં 14 વષ્ટ વીતાવા
ુ
જન્મઃ 1 મે, 1922 મૃતુમઃ 8 જન્યઆ�રી, 1995 જન્મઃ 25 રડસેમ્બર, 1930 મૃતુમઃ 25 જૂન, 2019
વાની આઝાદી માટના વાની આઝાદી માટ સંઘષ ્ન
ે
ે
ે
્ન
ગોસંઘષમાં ડો. રામમનોિર ગોકરી રિલા લોકોએ એ
લોહિયાના શશષય મધુ સલમયેન ે અનુભવય ક સત્ાગ્િ જેવા
ુ
ે
ં
્ન
1955થી 1957 સુધી બે વષ પોટગીઝ આંદોલનથી ગોવાને આઝાદી ન
ુ
્ન
ુ
ુ
ુ
ં
જેલમાં રિવં પડ્ િ્ં. આજીવન મળી શક. તેમણે, આંદોલનનો
ે
ે
ે
્ન
યોધિા રિલા મધુ સલમયેને જેલમાં અલગ માગ પસંદ કયયો, જેમાં
અનેક મુશકલીઓનો સામનો કરવો સવતંત્રતા સેનાની વવનાયક
ે
ે
પડ્ો, પણ ગોવાની મુક્ત માટ તેઓ સતત પ્રયાસ કરતા રહ્ા. દામોદર સાવરકરથી પ્રેક્રત મોિન રાનડનો પણ સમાવેશ
ે
ં
મધુ સલમયે 14-15 વષની નાની ઉમરમાં આઝાદીના આંદોલનમાં થાય છે. તેઓ પોટગીઝ સામ્ાજ્વાદ શાસન સામે ગુપત
્ન
ુ
્ન
ે
જેલ ગયા િતા અને જ્ાર 1944માં વવશ્વ યધિ પરુ થયં ત્ાર ે આંદોલનાત્મક પ્રવશ્ત્તઓમાં જોડાવા લાગયા. રાનડ 1950ના
ં
ુ
ે
ુ
ૂ
ૃ
ે
તેમની મુક્ત થઈ. એ પછી ગોવાની મુક્તનો સત્ાગ્િ શરૂ પ્રારભમાં મરાઠી શશક્ષક તરીક ગોવા પિોંચયા અને લોકોન ે
ં
થયો ત્ાર તેઓ ફરીથી જેલમાં ગયા અને ગોવાને પોટગીઝોનાં એક કરવાનં શરૂ કયું. 28 જલાઇ, 1954નાં રોજ લોકોએ મોટી
ુ
ુ
ે
ુ
્ન
ુ
કબ્જામાંથી મ્ત કરાવવામાં મિતવની ભતમકા ભજવી. 1 મે, સંખ્ામાં નગર િવેલી પર િૂમલો કયયો અને 2 ઓગસ્નાં
ુ
ૂ
ુ
ે
ુ
1922નાં રોજ પૂણેમાં જન્લા મધુ સલમયેનં નામ આધુનનક રોજ તેને મ્ત કરાવી. દાદરા અને નગર િવેલી પર કબ્જા
ે
ે
્ર
ભારતના એ લડવૈયામાં સામેલ છે, જેમણે પિલાં રાષટીય બાદ ગોવામાં સવતંત્રતા આંદોલન ચાલુ રાખવા માટ નવો
ૂ
આંદોલન અને પછી ગોવાના સવતંત્રતા આંદોલનમાં મિતવપણ ્ન જોશ અને પ્રરણા મળી. 15 ઓગસ્, 1954નાં રોજ સેંકડો
ે
ં
ે
ૂ
્ર
ુ
ભતમકા ભજવી. મધુ સલમયેએ નાની ઉમરમાં જ મેટીકની પરીક્ષા લોકોએ પોટગીઝ-ગોવા સરિદને પાર કરી. સરકાર કોઇ પણ
્ન
ં
ૂ
પાસ કરી લીધી િતી. શાળા શશક્ષણ પૂર કયમા બાદ 1937માં પ્રકારના આંદોલનમાં ભાગ લેવા પર પ્રતતબંધ મક્યો િતો.
ે
્ન
ુ
પૂણેની ફગયસન કોલેજમાં ઉચ્ શશક્ષણ માટ પ્રવેશ લીધો અન ે પણ લોકોએ તેની અવગણના કરી. 1 જાન્ુઆરી, 1955નાં
ે
ુ
ત્ારથી તેમણે વવદ્ાથથી આંદોલનનમાં ભાગ લેવાનં શરૂ કય ુ ું રોજ બનસતારીમ પોસલસ સ્શન પર િૂમલા દરતમયાન
.એ પછી રાષટીય આંદોલન અને સમાજવાદી વવચારધારાથી રાનડની ધરપકડ કરવામાં આવી. તેમને આ િૂમલા બદલ
્ર
ે
આકષમાઇને તેમણે 1950નાં દાયકામાં ગોવા મુક્ત આંદોલનમાં 26 વષની સજા સંભળાવવામાં આવી, જેમાંથી છ વષ ્ન
્ન
ભાગ લીધો, જેને તેમના નેતા ડો. રામમનોિર લોહિયાએ 1946માં એકાંતવાસમાં વીતાવવાના િતા. સજા કાપવા માટ તેમન ે
ે
ુ
શરૂ કયું િ્ં. સંસ્ાનવાદના કટ્ર ટીકાકર મધુ સલમયેએ જલાઇ પોટગલની રાજધાની સલસબનની પાસે કક્સિયસનાં ક્કલલામાં
ુ
્ન
ુ
ૈ
ુ
ુ
1955માં એક મોટાં સત્ાગ્િનં ન્ૃતવ કયું અને ગોવામાં પ્રવેશ મોકલી દવામાં આવયા. તેમને જેલમાંથી છોડાવવા માટ અનેક
ુ
ે
ે
ે
્ર
ુ
્ન
કયયો. પોટગીઝ પોસલસે સત્ાગ્િીઓ પર િૂમલો કયયો. પોસલસ ે આંદોલન થયા અને અનેક રાષટ નેતાઓએ તેમની મુક્તની
મધુ સલમયેને પણ માયમા અને પાંચ મહિના સુધી પોસલસ કસ્ડીમાં માંગ કરી પણ તેમને ન છોડ્ા. અંતે, પોપ સાથે વાત કયમા
્ન
ુ
્ન
રાખ્ા. ક્ડસેમબર, 1995માં પોટગીઝ અદાલતે તેમને આકરી બાદ 14 વષ બાદ 25 જાન્આરી, 1969નાં રોજ તેમને મુક્ત
ુ
સજા કરી પણ તેમણે ન તો પોતાનો કોઇ બચાવ કયયો ક ન અપીલ મળી. જેલમાંથી છટયા બાદ રાનડ પૂણેમાં રિવા લાગયા. જો
ે
ે
ૂ
ે
ુ
ુ
ં
કરી. ગોવામાં જેલવાસ દરતમયાન તેમણે લખ િ્ં, “મેં અનુભવય ુ ં ક, તેઓ દર વષષે બે વાર ગોવા અચૂક જતા િતા. 18 જનનાં રોજ
ૂ
ે
ં
ે
છે ક ગાંધીજીએ મારા જીવનને કટલા ઊડાણથી બદલી નાખ ુ ં રિાંતત ક્દવસે અને 19 ક્ડસેમબરનાં રોજ ગોવાનાં મુક્ત ક્દવસે.
ે
ં
છે. તેમણે મારા વયક્તતવ અને ઇચ્છાશક્તને કટલી ઊડાઈથી મોિન રાનડને વષ 2001માં પદ્મશ્ી અને 2006માં સાંગલી
ે
ે
્ન
્ન
ૂ
આકાર આપયો છે.” .પોટગીઝોની જેલમાંથી છટ્ા બાદ મધ ુ ભૂષણ પુરસ્ારથી સન્ાનનત કરવામાં આવયા. તેમને 1986માં
ુ
સલમયેએ ગોવાની મુક્ત માટ જનતાને એક કરવાનં ચાલુ રાખ ુ ં સામાસજક સેવા બદલ ગોવા પુરસ્ારથી પણ નવાજવામાં .
ુ
ે
ુ
ં
. જન સત્ાગ્િ બાદ ભારત સરકારને ગોવામાં લશકરી પગલાં તેમણે ગોવા મુક્ત આંદોલન પર પુસતક પણ લખ છે. રાનડ ે
ે
ુ
્ન
લેવાની ફરજ પડી અને આ રીતે ગોવા પોટગીઝોનાં શાસનમાંથી એવા નીડર સવતંત્રતા સેનાની િતા, જેમણે ગોવા માટ આપેલા
મ્ત થયં. ુ બસલદાન અને સંઘષને િમેશા યાદ કરવામાં આવશે.
ુ
્ન
ં
ન્યૂ ઇન્ડિયા સમાચાર | 16-30 જન, 2022 55
યૂ
