Page 48 - NIS Gujarati 16-31 MARCH 2022

ર�ષ્ટ આમૃત મહ�ેત્ર

ં
મહતવની ભૂમમકા ભ્જવી. 16 માચ્ષ, 1901નાં મલક�નચગરીન� 'ગ�ધિી' લક્મણ
રો્જ આસામના કામરુપ લજલ્લાના દોઇન્સગારી
ગામમાં ્જન્મે્લી ચુંદ્રપ્રભા સૈરક્ાનીએ
ે
મહહ્લાઓનાં અધધકારોની ્લડાઈની સારે સારે ન�યક, જમને આંગ્ેજેઆે ફ�ંસી
ભારતનાં સવતુંત્તા સુંગ્ામમાં પણ ઉત્ાહભેર
ભાગ ્લીધો હતો. તેમણે અસહકારની ચળવળમાં આ�પી હતી
પણ ભાગ ્લીધો અને જે્લમાં પણ ગ્ા. તેમણે
સવતુંત્તા આુંદો્લન દરમમ્ાન ્લોકોને જાગૃત
કરવા માટિ સમગ્ રાજ્માં સાઇક્લ ્ાત્ા કાઢી જન્મઃ 22 નવેમબર, 1899 મૃતુમઃ 29 મતાચ્ણ, 1943
ે
હતી અને આવુ કરનાર તે રાજ્ની પ્રરમ મહહ્લા
ું
હતી. ચુંદ્રપ્રભાએ અન્ સવતુંત્તા સેનાનીઓ સારે લક્મણ ન�યક બ�ળપણથી
ે
મળીને આસામમાં ‘બસ્ત ્્જના' એટિ્લે ક વવદશી જ મહસુલી, જગલ તરભ�ગ
ે
ે
ં
ે
કપડાંની હોળી કરીને તેનો બહહષ્ાર કરવાની આને ગુન�ઇત કસ�ેન�
ે
ૂ
ઝબેશ પણ ચ્લાવી હતી, જેમાં મહહ્લાઓએ
ું
ે
મોટિી સુંખ્યામાં ભાગ ્લીધો હતો. જ્ાર મહાત્મા નનક�લમ�ં આંગ્જે વિ�ર�
ે
ે
ે
ે
ૂ
ે
ગાંધી તે્જપુર આવ્ા ત્ાર તેમણે આ ઝબેશ થત� આન્�યને જય� હત�.
ું
આેટલ�ં મ�ટ જ તેમણે પ�ત�ન�ં
ે
ે
ચંદ્રપ્રભ� ચ્લાવી હતી. તેઓ સમ�જન� લ�ક�ેને સંગદઠત
ે
સૌદકય�નીઆે ભારતની આઝાદી કરર�નું શરૂ કરી દીધિું હતું.
ે
આ�સ�મની માટિ કોંગ્ેસ પક્ સારે
ું
ે
સકળા્્લા રહ્ા અને
પ્રગતત, સ�મ�નજક 1947 સુધી પક્ના
ૂ
ે
રડશાના આરદવાસી સમા્જના ્ોગદાનને કોણ ભ્લી શક? આરદવાસીઓએ
સુધિ�ર� આને કા્્ષકતશા તરીક કામ ઓપોતાનાં શૌ્ અને દેશપ્રેમ દ્ારા અુંગ્જોને પરેશાન કરી મૂક્ા હતા. આવા ્જ એક
ે
ે
્ષ
મદહલ�આ�ેન� કરતા રહ્ા. જ્ાર તેઓ આરદવાસી ક્રાંમતકારી હતા ‘ભારત છોડો’ આદો્લનના ્લડવ્ા ્લક્ષ્ણ ના્ક, જેઓ દશ
ે
ે
ૈ
ું
સશક્તિકરણમ�ં માત્ 13 વર્ષનાં હતાં માટિ રઈને હસતાં હસતાં શહીદ રઈ ગ્ા. ઓરડશાના કોરાપટિમાં ભ્ાન ્જનજામતના સરપુંચ
ે
ૂ
ુ
ઉલેખનીય ત્ારરી મહહ્લાઓને પદ્લમ ના્કના ઘેર ્જન્મે્લા ્લક્ષ્ણ ના્ક ભારતને સવતુંત્તા અપાવવા માટિ સઘર્ષ ક્ષો
ે
ું
ે
પ્રદ�ન કયુું હતું. શશશક્ત કરવાનુું બીડ ું ુ એટિલ ્જ નહીં પણ સમા્જને જાગૃત કરવાનો પણ પ્ર્ાસ ક્ષો. ્લક્ષ્ણ ના્ક બાળપણરી ્જ
ે
ુ
ું
ઉ્ઠાવયુું હતુું. તેમણે જોય ક અુંગ્ે્જ અધધકારીઓ મહસ્લ વસ્લીરી માંડીને ્જુંગ્લ વવભાગ અને ગુનાઇત કસોના
ુ
ું
ે
ે
ૂ
ે
ૂ
પોતાના ગામમાં કન્ા શશક્ણ માટિ પ્રારમમક નનકા્લમાં અન્ા્ કરી રહ્ા છે. એટિ્લાં માટિ ્જ તેમણે પોતાના સમા્જના ્લોકોને સુંગહ્ઠત
ે
ે
શાળા પણ ખો્લી હતી. ચદ્રપ્રભા સૈરક્ાની કરવાન શરૂ કયું. ના્ક અગ્જોનાં અત્ાચારનો વવરોધ કરવા માટિ સત્, અટહસા અન ે
ું
ુ
ે
ે
ે
ું
ું
ુ
ે
કટિ્લી ટહમતવાન મહહ્લા હતી તેનો અુંદા્જ એ શાંમતપણ અસહકારના ગાંધીવાદી લસધ્ધાંતો અપનાવ્ા અને ઘર ઘર ચરખા પૂરાં પાડીન ે
્ષ
ૂ
ે
વાત પરરી આવે છે ક તે ્લગ્ન ક્શા વવના માતા સવરાજ્ના લસધ્ધાંતન પા્લન કયું. વીર સવતુંત્તા સેનાની ્લક્ષ્ણ ના્ક ભાર સાહસ અન ે
ુ
ે
ે
ું
ુ
ું
બન્ાં હતાં. નાની ઉમર તેમનાં ્લગ્ન આધેડ વ્ના જોશપવક અગ્જોનો વવરોધ ક્ષો. તેમણે ઓરડશાના આરદવાસીઓમાં ભારત છોડોનો સદશો
ે
ે
ે
ું
્ષ
ૂ
ું
ે
પુરુર સારે કરી દવામાં આવ્ા હતા, પણ તેમણે ફ્લાવ્ો, જેનારી આદો્લનને વેગ આપવામાં મદદ મળી. ના્ક મહાત્મા ગાંધીના આહવાનરી
ે
ું
ે
એ ્લગ્નને સવીકારવાનો ઇનકાર કરી દીધો. તેઓ 21 ઓગસ્, 1942નાં રો્જ કોરાપટિમાં એક સરઘસનું નેતૃતવ કયું અને માઝ્લી પોલ્લસ મરક
ુ
ુ
ુ
ુ
પમતરી અ્લગ રઈ ગ્ા અને એક અન્ પુરુર સામે શાંમતપણ રીતે પ્રદશન કયું. ભીડને વવખેરવા માટિ પોલ્લસે ગોળીબાર ક્ષો, જેમાં 40
્ષ
ે
્ષ
ૂ
ુ
ું
ું
ું
સારે સબધ બુંધાતા માતા બન્ાં. આ સબુંધરી ્લોકોનાં મોત ર્ા અને 200રી વધુને ઇજા રઈ. સરકાર ્લક્ષ્ણ ના્કને હત્ાના એક
ે
્જન્મે્લા દીકરાને તેમણે પોતાની પાસે ્જ રાખ્યો કસમાં તેમને આરોપી બનાવ્ા અને અતે તેમને મોતની સજા સભળાવવામાં આવી. શોરણ,
ું
ું
ે
અને તેનો ઉછેર ક્ષો. ચુંદ્રપ્રભા સૈરક્ાની પર દમન અને અત્ાચાર વવરુદ્ધ આજીવન ્લડનાર આ ્ોધ્ધાને બહરામપુર જે્લમાં 29 માચ, ્ષ
ે
નનરુપમા બોરગોહાઇએ ‘અભભજાવત્' નામની 1943નાં રો્જ ફાંસી પર ્લટિકાવી દવામાં આવ્ા. અગ્જી શાસનને ્જડમાંરી ઉખાડીને દશન ે
ે
ે
ે
ું
નવ્લકરા ્લખી છે, જેને સાહહત્ અકાદમી આઝાદ કરવાની તેમને એટિ્લી ખાતરી હતી ક તેઓ કહતા, “જો સ્ સત્ છે, ચદ્રમા પણ
ું
ે
્ષ
ૂ
ે
પુરસ્ાર આપવામાં આવ્ો છે. ચદ્રપ્રભા સત્ છે, તો એ પણ એટિલ ્જ સત્ છે ક ભારત પણ સવતુંત્ રશે. ” વડાપ્રધાન નરનદ્ર મોદીએ
ું
ે
ે
ું
ુ
સૈરક્ાનીને વર્ષ 1972માં પદ્મશ્ીરી નવા્જવામાં ‘આઝાદીના અમૃત મહોત્વ’ના ઉદઘાટિન પ્રસગે ગ્ા વર 12 માચનાં રો્જ અમદાવાદમાં
વે
્ષ
ું
ે
આવ્ાં હતાં. વડાપ્રધાન નરનદ્ર મોદીએ 16 માચ્ષ, ્લક્ષ્ણ ના્કને ્ાદ કરતા ્જણાવયું હત ક, તેમણે ગાંધીવાદી રીતે ચેતના ફ્લાવી હતી.
ુ
ું
ે
ે
ુ
ું
2021નાં રો્જ ચદ્રપ્રભાના ્ોગદાનને ્ાદ કરીને
તેમને શ્ધ્ધાં્જલ્લ આપી હતી.
46 ન્યૂ ઇન્ડિયા સમાચાર | 16-31 માચ્ચ, 2022