Page 49 - NIS Gujarati 16-31 MARCH 2022

ર�ષ્ટ આમૃત મહ�ેત્ર

ે
ે
ે
બસંતીદરીઃ જમને સુભ�ષચંદ્ર બ�ઝ ‘મ�’
ે
તરીક સંબ�ેતધિત કય�્વ હત�
ે

જન્મઃ 23 મતાચ્ણ, 1880 મૃતુમઃ 7 મે, 1974

ું
શબધુનાં નામે ્લોકવપ્ર્ ધચતર્જન દાસ સવતુંત્તા સેનાની, વવવવધ રા્જકી્ અને સામાલજક આદો્લનોમાં સરક્ર્ રીતે ભાગ
ું
ું
દેરા્જકી્ કા્્ષકતશા અને જાણીતા વકી્લ હતા, જેમણે દેશની ્લેતાં રહ્ાં. તેમણે મહાત્મા ગાંધીએ શરૂ કર્લી અસહકારની ચળવળ
ે
ું
ે
ટ્
ું
આઝાદી માટિ આજીવન સઘર્ષ ક્ષો. તેમનાં આ સઘર્ષમાં તેમની અને 1920માં ભારતી્ રા્ટિી્ કોંગ્સના નાગપુર અધધવેશનમાં
ે
ે
ે
જીવન સુંત્ગની બસતીદવીએ ડગ્લેને પગ્લે તેમનો સાર આપ્ો. ભાગ ્લીધો હતો. તેમણે ્લોકો વચ્ ્જઈને ખાદી અુંગે જાગૃમત
ું
23 માચ્ષ, 1880નાં રો્જ આસામના એક સપન્ન પરરવારમાં ્જન્મે્લા ફ્લાવી, જેનાં કારણે બ્રિહટિશ સરકાર તેમને જે્લમાં પૂરી દીધાં હતાં.
ે
ે
ું
ે
ું
ુ
બસતી દવી 17 વર્ષનાં હતાં ત્ાર ધચતર્જન દાસ સારે તેમનાં ્લગ્ન તેમને મહાત્મા ગાંધી, મોતી્લા્લ નહરુ અને સરોલજની ના્ડ જેવા
ું
ે
ે
ું
કરવામાં આવ્ા. નેતાજી સુભારચુંદ્ર બોઝ અને ધચતર્જન દાસ નેતાઓનો સનેહ અને આશીવશાદ હતા. રા્ટિવ્ાપી આુંદો્લન શરૂ
ટ્
ું
ું
વચ્ પારરવારરક સબધ હતા તેરી બસુંતીદવી પણ નેતાજીનાં ઘણાં કરવા માટિ મહાત્મા ગાંધી ભુંડોળની અછતનો સામનો કરી રહ્ા
ે
ે
ે
ે
ે
ું
નજીક હતા. બસતીદવી રા્ટિ માટિ સમર્પત યુવાનો માટિ માતા હતા ત્ાર બસતીદવીએ તેમને ભરપૂર મદદ કરી. તેમણે ્લોકો પાસે
ે
ું
ે
ે
ટ્
ું
ું
સમાન હતાં અને સુભારચદ્ર બોઝ પણ તેમનુ ખૂબ સન્માન કરતા મદદ માંગી અને ખભે ખભો મમ્લાવીને કામ કયુું. તેમણે મહહ્લાઓનાં
ે
ે
ું
ે
ે
હતા. એટિ્લાં માટિ ્જ નેતાજીએ બસતીદવીને માતા તરીક સુંબોધધત કલ્ાણ અને ઉત્ાન માટિ 1921માં ધચતર્જન દાસની બહનો સારે
ું
ે
ું
ે
ૂ
ું
ે
ક્યાં હતાં. બસતી દવીએ પમત સારે 1917માં રા્જકારણમાં ઝકાવયુું મળીને તેમણે નારી કમ્ષ મુંરદર નામનુ તા્લીમ કનદ્ર સ્થાપયુું હતુ. ું
ે
ે
હતુ. એ પછી તેઓ ભારતી્ સવતુંત્તા સગ્ામમાં પણ ભાગ ્લેતાં દશ આઝાદ ર્ા પછી પણ બસુંતીદવી સતત સરક્ર્ રહ્ાં
ું
ું
ું
રહ્ાં. તેમને પમત સારે 1920માં સવવન્ કાનૂન ચળવળ, શખ્લાફત અને સામાલજક કા્ષોમાં પોતાનુ પ્રદાન ચાલુ રાખું. 1973માં તેમને
ુ
ું
ું
આદો્લન સહહત અનેક આદો્લનમાં ભાગ ્લીધો. તેઓ એક એવાં પદ્મભૂરણ પુરસ્ારરી સન્માનનત કરવામાં આવ્ા હતા.
ુ
સવતુંત્તા સેનાની હતાં જેઓ પમતની ધરપકડ અને મૃત્ બાદ પણ
ે
ર�ષ્ટીય આ�ંદ�લનન� દહતમ�ં ગૃહમ�ં ધિ�રદ�ર
ે
ભ�ષણ� આ�પન�ર આેમ આે આ�યંગર
ે
જન્મઃ 4 ફબ્ુઆરી, 1891 મૃતુમઃ 19 મતાચ્ણ, 1978
સવ તુંત્તા સેનાની એમ એ આ્ગર અગે કહવા્ છે ક તેઓ એક વર્ષ માટિ વકી્લાત બધ કરી દીધી હતી. 4 ફબ્ુઆરી, 1891નાં
ે
ે
ું
ું
ું
ે
ે
ું
હકીકતો અને આકડાના સપણ જાણકાર હતા અને વાદ-વવવાદમાં રો્જ આુંધ્રપ્રદશની આદ્ાપત્મક નગરી મતરુપમત પાસે મતરુણાચરમાં
ે
ૂ
્ષ
ું
ું
ે
ું
પણ નનપુણ હતા. 1934માં કોંગ્સે કાઉધ્નસ્લોના વવરોધની નીમત પાછી ્જન્મે્લા મદભરી અનતશ્નમ આ્ગરને 1940રી 1944 દરમમ્ાન
ૂ
ે
ખેંચી અને સટિં્લ ્લેજીસ્લેહટિવ એસેમબ્લીની ચુંટિણી ્લડવાનો નનણ્ષ્ પ્રરમ વ્ક્તગત સત્ાગ્હ સમારોહ અને ભારત છોડો આદો્લનમાં
ું
ૂ
ટ્
ૂ
ે
ે
્લીધો ત્ાર આ્ગર ભાર બહુમતીરી એસેમબ્લીના સભ્ ચુંટિા્ા ભાગ ્લેવા બદ્લ ્લગભગ ત્ણ વર્ષ જે્લની સજા ભોગવવી પડી હતી.
ું
ુ
ું
ે
હતા. ચુંટિણી ્લડવા પાછળ તેમનો હતુ સરકારમાં રહીને સરકાર સામ ે આ્ગર દલ્લત વગષોના સામાલજક ઉત્ાન માટિ પણ ્ોગદાન આપયું હતું. ુ
ે
ે
ૂ
ે
ું
ૃ
ૂ
ું
ે
ૂ
ું
ે
સઘર્ષ કરવાનો હતો. આ્ગર બહુ ટિકા સમ્માં કનદ્રરી્ વવધાનસભામાં અસપશ્તા જેવા સામાલજક દરણ સામે ્લડવા માટિ ગાંધીજીના રચનાત્મક
ે
મ્જબૂત રડબટિ કરતા સભ્ તરીકની પોતાની છબી બનાવી હતી. તેઓ કા્ક્રમોરી પ્રેરાઇને તેઓ મુંરદરમાં હરર્જનોનાં પ્રવેશ અને પોતાના
ે
્ષ
ૃ
ું
પાછળની હરોળમાંરી આગળની હરોળમાં આવી ગ્ા. એવો કોઇ રદવસ ગૃહરાજ્માં અસપશ્તા સામેના આદો્લનમાં સૌરી આગળ રહ્ા.
નહતો ક જ્ાર તેઓ ગૃહમાં સરકાર વવરુધ્ધ રા્ટિી્ આુંદો્લનના હહતમાં 1952માં પ્રરમ ્લોકસભાની રચના સમ્ે તેઓ સવશાનુમતે ્લોકસભાના
ે
ે
ટ્
ું
ે
ું
ધારદાર ભારણ ન કરતા હો્. સભામાં કામ કરવાની આ્ગરની આ ઉપાધ્ક્ ચુંટિા્ા હતા. આ પહ્લાં તેઓ બધારણ સભાના ઉપાધ્ક્
ૂ
નોંધપાત્ શ્લીરી પ્રભાવવત રઈને યુરોવપ્ યુનન્નના ્લેખક 'સભાના અને વચગાળાની સુંસદના ઉપાધ્ક્પદ પર પણ રહ્ા. તત્ા્લીન
ે
ૈ
ે
ું
ે
્ષ
એમડન' તરીક તેમનો ઉલ્લખ ક્ષો હતો. 'એમડન' ્જમનીની સબમરીનનું ુ અધ્ક્ જી વી માવ્લકરના આકસસ્ક અવસાન બાદ આ્ગરને 8 માચ, ્ષ
ું
ે
ે
ૂ
ુ
નામ હત, જેણે બીજા વવશ્વ યુધ્ધના પારભભક રદવસોમાં મમત્ દશોની 1956નાં રો્જ સવશાનુમતે તેમને ્લોકસભાના અધ્ક્ ચુંટિવામાં આવ્ા
ે
ું
ું
ું
ે
નૌસેનાને ભાર નુકસાન પહોંચાડું હત. આ્ગર મહાત્મા ગાંધીએ હતા. 1957માં બીજી ્લોકસભા રચાઇ ત્ાર પણ આ્ગરને સવશાનુમત ે
ે
ે
ું
ું
ુ
ુ
અગ્જો સામે 'અસહ્ોગ’ કરવા શરૂ કર્લા આહવાનને પગ્લે તેમણ ે ્લોકસભાના અધ્ક્ ચુંટિવામાં આવ્ા હતા. n
ે
ૂ
ું
ે
ન્યૂ ઇન્ડિયા સમાચાર | 16-31 માચ્ચ, 2022 47