Page 79 - NIS-Gujarati 16-31 May 2022
P. 79
રાષ્ટ્ આમૃર મહાત્વ
ો
આખબારરી સ્વારંત્ર્ માટ
ો
ો
રાજ રામમાોહન રાય આિરીમુલ્ાહ ખાનો
ું
પ્રથમ આાંદાોલન છોડ હર ું આાંદાોલનનાો પ્રચાર કરવા
‘પયામ આો આાિાદ’
આખબાર કાઢ ું
ં
રતમાં આઝાિીના આિોલનને પોતાનાં
ભાપત્કારતવનાં માધયમથી એક નવી દિશા
આપનાર રાજા રામમોહન રાયને આધુનનક ભારતના
્ય
પુનજાગરણના વપતા માનવામાં આવે છે, િેમણે રાષ્ટ ્
ુ
મા્ટ પોતાનં સવસવ ત્ાગી િીધં. 22 મે, 1722નાં 1857નાં બળવાના અનેક શૂરવીરોમાં અઝીમુલલાહ
ે
ુ
્ય
રોજ બંગાળના રાધાનગરમાં એક રૂહઢચુસત બ્રાહ્મણ ખાનનું નામ મોખર છે. ભારતીય સવતંત્તા સંગ્રામનું
ે
ે
ે
ં
પદરવારમા જન્લા રાજા રામમોહન રાયે અગ્રજી, કાનપુરથી નેતૃતવ કરનાર અઝીમુલલાહ ખાન મહાન
ુ
ુ
બાંગલા અને ઉિમાં પણ અખબાર કાઢુ હતં અન ે ક્ાંમતકારી અને વયૂહકાર હતા. અઝીમુલલાહ ખાનનો
્ય
ં
ં
તેમને સવતત્ પત્કારતવના જનક પણ માનવામાં આવ ે જન્ 1830માં કાનપુરમાં થયો હતો. તેમનાં વપતા
છે. તેમણે, લેખન સહહતની પ્રવનત્ઓ દ્ારા ભારતમાં મમસ્તી કામ કરતાં હતા. માતાનું નામ કરીમન હતું,
ૃ
ુ
્ય
ે
ં
ે
સવતત્ પ્રસ મા્ટનાં આિોલનને પણ સમથન કયું હતં. િેઓ ગૃહહણી હતા. અઝીમુલલાના પિોશમાં એક
ં
ુ
ભારતમાં બબ્રહ્ટશ શાસનની સ્ાપના બાિ 1778માં મીઠાઇની િકાન હતા. એક દિવસ વેપારી પોતાની
ુ
ે
વપ્રન્ટીંગ પ્રસની શરૂઆત થઈ હતી અને એ સમય ે િકાન બંધ કરીને પાછો જઈ રહ્ો હતો ત્ાર ત્ાં
ુ
ે
રાજા રામમોહન રાય પત્કારતવનાં ક્ષેત્માં આવયા. એક અંગ્રેજ શાસક આવયો. િકાન બંધ જોઇને
ુ
એ સમયે બબ્રહ્ટશ સરકાર ભારતીય અખબારો પર સૈનનકને ગુસસો આવયો અને મીઠાઇવાળાને મારી
ે
નનયત્ણો લગાવયા હતા. તેમણે અખબારી સવતત્તા મારીને અધમરો કરી િીધો. પોજલસ ઘ્ટનાસ્ળ ે
ં
ં
ુ
ે
ુ
મા્ટ સૌ પ્રથમ વાર આંિોલન કયું હતં. 1819માં લોિ ્ય આવી તો મીઠાઈવાળાને પકિરીને લઈ ગઇ. આ
ે
ે
ે
ે
હસ્સ્ગસ પ્રસ સેનસરશીપ હળવી કરી ત્ાર રામમોહન દ્રશય જોઇને અઝીમુલલાને વપતાની ચચતા થવા માંિરી,
રાયે ત્ણ સામયયકો- બ્રાહ્મણવાિી સામયયક (1821), િેઓ અંગ્રેજોને ત્ાં કામ કરતા હતા. એમનો આ િર
બંગાળરી સાપતાહહક-સંવાિ કૌમિી (1821) અન ે થોિાં સમય પછી સાચો સાબબત થયો, જ્ાર તેમના
ુ
ે
ફારસી સાપતાહહક મમરાત-ઉલ-અકબરનં પ્રકાશન વપતા અંગ્રેજોના ગુસસાનો ભોગ બન્યા.
ુ
કયું. ભારતીય પુનજાગરણના અગ્રિત અને આધુનનક એક અંગ્રેજ અચધકારીએ અઝીમુલલાના વપતા
ુ
્ય
ૂ
ભારતના જનક રાજા રામમોહન રાયે બ્રહ્મસમાજની નઝીબ મમસ્તીને ઘોિાનો તબેલો સાફ કરવા ્હુ.
ં
ં
સ્ાપનાની સાથે સાથે સવતત્તા આિોલન અન તેમણે ના પાિતાં અચધકારીએ નઝીબને અગાસી
ં
ે
પત્કારતવ દ્ારા સમાજમાં ચેતના ફલાવવાનં પણ કામ પરથી નીચે પાિરી િીધા અને ઉપરથી ઇ્ટ મારી.
ુ
ં
કયુ. ું
ન્યૂ ઇન્ડિયા સમાચાર | 16-31 મે, 2022 77
